Αθήνα

 

24 oC

ελαφρές νεφώσεις

Hottest

Ενημέρωση σε... fast-forward!

screenshot 21
Ο Γιώργος Λιάγκας ξέσπασε για Αλεξάνδρου – Τούνη: «Είναι χυδαίο, είναι άνανδρο»

OPINION

Μεταπολίτευση δυο πόλων χωρίς Φιλελεύθερο Κέντρο

Στις 23η Ιουλίου έκλεισαν 47 χρόνια από την πτώση της χούντας. Η Μεταπολίτευση, την οποία αρκετοί προσπάθησαν να απαξιώσουν, είναι μακράν η καλύτερη περίοδος για την ελληνική Δημοκρατία.

Συμβολικά αυτή τελείωσε το 2010. Το κομματικό-πολιτικό σύστημα που προέκυψε ήταν διπολικό με συμπλήρωμα ένα μικρό κόμμα της Άκρας Δεξιάς τα πρώτα χρόνια και δυο μικρά κόμματα της Αριστεράς συνεχώς. Απουσίαζε όμως ένα κόμμα του Φιλελεύθερου Κέντρου, εκτός της θνησιγενούς Ένωσης Κέντρου. Ένα κόμμα όπως αυτά που υπάρχουν μεταπολεμικά στην υπόλοιπη Δυτική Ευρώπη (Γερμανία, Μεγάλη Βρετανία, Ισλανδία, Βέλγιο, Ισπανία, Πορτογαλία, Σκανδιναβία με συγκυριακή εξαίρεση τους Δημοκράτες 66 στην Ολλανδία και το Εμπρός του Μακρόν).

Αυτά ήταν και είναι μικρά και πολύ μικρά, τριτοτέταρτα κόμματα που συγκυβερνούν πότε με τη Σοσιαλδημοκρατία και πότε με τη Κεντροδεξιά. Στην Ελλάδα μετά το τέλος της μεταπολίτευσης έγινε μια αποτυχημένη προσπάθεια με το Ποτάμι. Σήμερα κάποιοι καλούν το Κίνημα Αλλαγής να ντουμπλάρει την αποτυχία. Αυτοί ετεροχρονισμένα παρουσιάζουν το ΠΑΣΟΚ ως το κόμμα του Κέντρου της Μεταπολίτευσης. ΠΑΣΟΚ και Κέντρο είναι σαν δοχείο με λάδι και νερό. Αυτό ήταν ο κεντροαριστερός πυλώνας της περιόδου και όχι κόμμα του Κέντρου. Ήταν το πιο επιτυχημένο και λόγω του αναγκαίου και σωτήριου ρόλου που έπαιξε στα μνημόνια έγινε και το πιο αδικημένο κόμμα της Μεταπολίτευσης. Συνάμα όμως με το τέλος της Μεταπολίτευσης κι εξαιτίας της κεντρικής του θέσης σ’ αυτήν το ΠΑΣΟΚ σήμερα εκφράζει μια τελειωμένη περίοδο.

Αρκετοί ειρωνεύτηκαν την αναφορά του κ. Τσίπρα πως ο ΣΥΡΙΖΑ «πρέπει να κερδίσει αυτό που ονομάζουμε μεσαίο χώρο. Αυτούς που ενδεχομένως (αδόκιμα) να αυτοχαρακτηρίζονται πολίτες του Κέντρου». Το αντιαριστερό μένος τούς τυφλώνει. Ο κ. Τσίπρας, για πρώτη ίσως φορά, εξέφρασε την ουσία της σοσιαλδημοκρατικής συνταγής επιτυχίας: Την από τα αριστερά προσέλκυση των κεντρώων. Το ζήτημα είναι ότι ο κ. Τσίπρας και ο ΣΥΡΙΖΑ λόγω προτέρου ανέντιμου βίου και εγγενών αδυναμιών δεν μπορούν να αποτελέσουν τον μείζονα εκφραστή αυτής της θέσης. Αν όμως δεν θέλουμε το κομματικό μας σύστημα να βαλτώσει στην μονοκρατορία του κεντροδεξιού πόλου (μονοκομματικό πλουραλισμό το ονομάζω και άλλοι σύστημα του ενάμιση κόμματος), χρειάζεται να δημιουργηθεί κάτι νέο. Όχι όμως από το μηδέν, αλλά από τον κοινωνικό χώρο που στη Μεταπολίτευση συσπειρώθηκε στο ΠΑΣΟΚ ως μια «ετερόκλητη συμμαχία» των «μη προνομιούχων», μια συμμαχία του «Κέντρου» με την Αριστερά. Συμμαχία που λόγω των μνημονίων οι άνθρωποί της «μετακόμισαν» στον ΣΥΡΙΖΑ και στη ΝΔ. Δημοκρατική Συμπαράταξη αρχικά και Κίνημα Αλλαγής στη συνέχεια έπεσαν θύματα νοοτροπίας μικρού κόμματος. Η ΔΗΜΑΡ και κυρίως ορισμένα στελέχη της που παρέμειναν μετά την αποχώρηση Θεοχαρόπουλου «κόλλησαν» στο ΚΙΝΑΛ την νοοτροπία του μικρού και όχι τον Πολιτικό Φιλελευθερισμό της Ανανεωτικής Αριστεράς. Το ούτε ΝΔ ούτε ΠΑΣΟΚ του Κωσταντόπουλου και του Αλαβάνου έγινε ούτε ΝΔ ούτε ΣΥΡΙΖΑ.  Έτσι αντί το ΚΙΝΑΛ να συνεχίσει την «παράδοση» ΠΑΣΟΚ, που το ήθελε εναλλακτική πρόταση εξουσίας, εγκλωβίστηκε σε μια ξένη για το χώροστρατηγική. Αυτή η μη θέση και η επίκληση μιας κενού περιεχομένου «αυτονομίας» δεν μπόρεσαν να συγκινήσουν τα δυναμικά μεσαία στρώματα που στράφηκαν προς τη ΝΔ, αλλά και τα ασθενέστερα που αναζήτησαν προστασία στον κρατισμό του ΣΥΡΙΖΑ. Οι παλινωδίες ανάμεσα στην αντιδεξιά και στην αντισύριζα γραμμή, οι αδιάφοροι για τις ιδέες μηχανισμοί και η επιστροφή στα περασμένα μεγαλεία του ονόματος και των συμβόλων του ΠΑΣΟΚ δεν αποτέλεσαν θελκτικά προϊόντα για όλους όσοι δηλώνουν κεντροαριστεροί, αλλά ψηφίζουν ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ και κυρίως κανέναν και οι οποίοι αναζητούν κάτι πέραν και από το ΚΙΝΑΛ.

Όσοι πάλι θέλουν να μετατρέψουν το κεντροαριστερό Κίνημα Αλλαγής σε Φιλελεύθερο Κέντρο, παρά την έντονα αντισύριζα σκέψη τους εκχωρούν τη δεύτερη θέση στον ΣΥΡΙΖΑ. Αυτό συμβαίνει γιατί ενώ υπάρχουν πολλοί «κεντρώοι» πολίτες, Κέντρο ως εναλλακτικός πόλος εξουσίας δεν υπάρχει. Το τι είναι Κέντρο εξαρτάται πάντοτε από την πολιτική συγκυρία. Άλλο ήταν αυτό στην περίοδο του Εμφυλίου, άλλο στο 1964, άλλο στη Μεταπολίτευση και άλλο σήμερα. Ο «καυγάς» στις δημοκρατίες αφορά το ποιος, από τα αριστερά ή από τα δεξιά, θα κερδίσει τους «κεντρώους» ως εκφραστές κυρίως των μεσοστρωμάτων και των αιτημάτων κοινωνικών μεταρρυθμίσεων με άξονα τις ιδέες του συμβιβασμού και της μετριοπάθειας. Οι «κεντρώοι» και όχι το Κέντρο είναι το μήλο για το οποίο ερίζουν Κεντροαριστερά και Κεντροδεξιά. Όποτε το πιάνουν στα χέρια τους, τους δωρίζεται η εξουσία. Αν η Κεντροαριστερά δεν προσελκύσει τους «κεντρώους» από τα αριστερά, με δεδομένο πως ο κ. Τσίπρας δεν μπορεί, το μήλο της εξουσίας θα παραμένει για πολλά χρόνια στα χέρια της Κεντροδεξιάς. Για να τους κερδίσει όμως, χρειάζεται μια μεγάλη Ανατροπή,-σαν τη μυθιστορηματική του λατρεμένου μου Νίκου Θέμελη-ένα σοσιαλδημοκρατικό big bang το οποίο θα φέρει ένα νέο «Δημοκρατικό Κόμμα». Ένα κόμμα όχι όμως του Φιλελεύθερου Κέντρου, το οποίο θα εδραίωνε τον ΣΥΡΙΖΑ ως δεύτερο «μισό» εναλλακτικό πόλο εξουσίας. Μόνο ως απάντηση στην προοπτική «κεντροποίησης» του χώρου θα νομιμοποιείτο, ίσως, η επιστροφή στο ΠΑΣΟΚ ως ιδιότυπη έκφραση της ελληνικής σοσιαλδημοκρατίας. Αυτό όμως δεν θα ήταν Ανατροπή ή big bang. Περισσότερα γι’ αυτό στην 47ηεπέτειο της 3ης Σεπτέμβρη.

*Ο Γιώργος Σιακαντάρης είναι Δρ. Κοινωνιολογίας, συγγραφέας και το άρθρο του δημοσιεύτηκε στο «Βήμα»

Ροή Ειδήσεων

screenshot 6

28/03/2024 | 17:23

The Chase-Ο «αδέκαστος επιθεωρητής» Ηλίας Αλεξίου: «Είπα στη γυναίκα μου πάω να σου πάρω ένα αυτοκίνητο και έρχομαι… και το κέρδισα»

28/03/2024 | 17:05

My Style Rocks- «Κόκκαλο» η Κατερίνα Καραβάτου με τo κορμάκι του Λάκη Γαβαλά: «Είναι πέρα από κάθε φαντασία»

28/03/2024 | 16:59

Live: Ξεκίνησαν οι ομιλίες των πολιτικών αρχηγών στη Βουλή – Μετωπική σύγκρουση στη Βουλή για την πρόταση δυσπιστίας
screenshot 3

28/03/2024 | 16:47

Κλέλια Ανδριολάτου για τα σχόλια Μουρατίδη κατά Παπακαλιάτη: Υπάρχει ελευθερία και δικαίωμα λόγου

28/03/2024 | 16:35

Σταμάτης Φασουλής: Ετοιμάζει επιθεώρηση – έκπληξη για το καλοκαίρι

28/03/2024 | 16:02

Ραφήνα: Εσπευσμένα στο νοσοκομείο με σοβαρά τραύματα μια γυναίκα ύστερα από επίθεση σκύλων σε χώρο πάρκινγκ
screenshot 1

28/03/2024 | 15:47

Γρηγόρης Αρναούτογλου για Γιάννη Πλούταρχο: «Δεν θέλω να έρθει, δικαίωμά μου δεν είναι; Δεν θέλω να τον δω, δεν θέλω να τον συναντήσω»

28/03/2024 | 15:40

Δημήτρης Λάλος-Μαριλίτα Λαμπροπούλου: Είναι ζευγάρι και στη ζωή;

28/03/2024 | 15:30

Έχετε πρόβλημα με την ακοή σας; Ελέγξτε το σάκχαρό σας
vaso goulielmaki 280324

28/03/2024 | 15:22

Βάσω Γουλιελμάκη: «Κάθε πρωί θα κοιταχτώ στον καθρέφτη και θα πω μπράβο, είσαι πολύ ωραία, προχώρα»

28/03/2024 | 15:12

Γ.Παπανδρέου: Εσείς της ΝΔ υπηρετείτε τους ισχυρούς της ελίτ – Υπονομεύετε τα αυτονόητα μιας δημοκρατικής πολιτείας

28/03/2024 | 15:05

Επίσκεψη Κουτσούμπα στην Κύπρο: Το ΚΚΕ στέκεται αλληλέγγυο στον αγώνα του Κυπριακού λαού για μια πατρίδα ενιαία
vouli 131223

28/03/2024 | 15:01

Δείτε live τη συζήτηση για την πρόταση δυσπιστίας στη Βουλή – Στις 17:00 ξεκινούν οι ομιλίες των πολιτικών αρχηγών

28/03/2024 | 14:56

Ελένη Μενεγάκη: «Είμαι το καλύτερο αφεντικό, αλλά είμαι και το δυσκολότερο»

28/03/2024 | 14:45

Όλα δείχνουν ότι η Κέιτ Μίντλετον πάσχει από καρκίνο του παχέος εντέρου, δηλώνει βασιλικός αναλυτής
lazaros lavasidis kentriki
Λάζαρος Λαβασίδης: Ένα πείραμα εν αναμονή
screenshot 14
Κρείττον του λαλείν το σιγάν
280699874 2173598039475106 5681344062880807178 n
Στέλλα Μπελιά: «Αριστερά με ακροδεξιά επιχειρήματα»
231204123225 01 gaza attack 120323
Σφοδροί βομβαρδισμοί του Ισραήλ, στη νότια Γάζα
Η πρώην καγκελάριος και η κρίση χρέους στην Ευρωζώνη
salteri
Νέο φορολογικό νομοσχέδιο- Ασκήσεις κοινωνικού αυτοματισμού