Αθήνα

 

24 oC

ελαφρές νεφώσεις

Hottest

Ενημέρωση σε... fast-forward!

screenshot 21
Ο Γιώργος Λιάγκας ξέσπασε για Αλεξάνδρου – Τούνη: «Είναι χυδαίο, είναι άνανδρο»

OPINION

Κόκκαλης, Μπελογιάννης, Πλουμπίδης

Ανάμεσα στην άποψη ότι το κόμμα είχε πάντα δίκιο , διορθώνοντας πάντα εκ των υστέρων τα λάθη του που στοίχιζαν όμως ζωές και υπολήψεις και στην άποψη ότι αμυνόμενο το «δημοκρατικό κράτος» ορθώς τους εξόντωσε η τους δίωξε υπήρξαν και νηφάλιες φωνές.

Προσεγγίσεις που σεβάστηκαν όχι μόνο τον ηρωισμό των ανθρώπων αυτών αλλά και την ιστορική συγκυρία. Που τους αντιμετώπισαν σαν ανθρώπους μιας ταραγμένης εποχής όπου οι νικητές του πολέμου μετατρέπονταν σταδιακά σε αντιπάλους και οι συνεργάτες των κατακτητών φώλιαζαν στο ενα υπό διαμόρφωση στρατόπεδο, όχι για να σώσουν την δημοκρατία αλλά το σαρκίο τους. Τότε που η Σοβιετική Ένωση ζούσε ακόμα στις συνειδήσεις των λαϊκών τάξεων, όπου ο αντιφασισμός είχε σαν στάμπα την ζωή των ανθρώπων σημαδέψει. 

Μετά την κατάρρευση είναι εύκολη η αναδρομική κριτική – που εύκολα γλιστράει στην δικαίωση των ταγμάτων  Ασφαλείας που πρώτο καθήκον τους ήταν η αντιμετώπιση των μπολσεβίκων- τότε όμως οι δυο κόσμοι συγκρούονταν στο όνομα του καλού. Αν βγεί κάποιος από αυτό το ιστορικό πλαίσιο δεν θα μπορέσει ποτέ να καταλάβει το πως και το γιατί. Ο Αντρέας Πετρουλάκης στο άρθρο του στο Protagon με τίτλο ¨Ιστορία στα μέτρα μας¨ το αποτύπωσε εύστοχα : «Οσο δεν ήταν αγωνιστής της Δημοκρατίας ο Μπελογιάννης άλλο τόσο δεν ήταν προδότης. Βρέθηκε σε ένα ιστορικό σταυροδρόμι και διάλεξε τη μία διαδρομή. Και απέναντί του δεν είχε αγγελούδια. Είχε μία ημιδημοκρατία στην οποία μεσουρανούσαν οι δοσίλογοι της Κατοχής, οι πρόγονοι της Χούντας.»

Ας αφήσουμε στην ησυχία τους τους γιούς των αγωνιστών, οι οποίοι έχουν την δική τους διαδρομή και γράφουν την δική τους Ιστορία και ας έρθουμε στις διαδρομές των τριών αγωνιστών που χωρίς αμφιβολία δίνουν υλικό για μυθιστορήματα – τοιχογραφίες εποχής. Για τους δυο τον Μπελογιάννη και τον Πλουμπίδη γνωρίζαμε τα πάντα . Το τραγικό τέλος τους,η  πολιτική σχέση τους που ματαίως ο Πλουμπίδης προσπάθησε να την αξιοποιήσει ως ασπίδα για τον σύντροφο του αναλαμβάνοντας όλη την ευθύνη, ο τρόπος που η ηγεσία του ΚΚΕ αγιοποίησε τον πρώτο και  σπίλωσε τον δεύτερο, ο έρωτας Μπελογιάννη- Έλλης Ιωανίδου( Παπά ) όλα αυτά και άλλα πολλά ήταν γνωστά . Αντιθέτως η βιογραφία του Πέτρου Κόκκαλη δεν ήταν στον ίδιο βαθμό. Δεν πέθανε ηρωικά,  τελευταία στιγμή του επέτρεψαν να ταφεί στην χώρα του. Με το σύνθημα «να γυρίσουν ζωντανοί» υποδέχθηκε ο κόσμος της Αριστεράς το φέρετρο του.

Διαβάζοντας για την ζωή του διαπιστώνεις αμέσως την διαφορα με τους άλλους δύο. Ριζοσπαστικοποιήθηκε και στρατεύτηκε στην καλύτερη στιγμή του αριστερού κινήματος ,την στιγμή της εκρηκτικής μαζικοποίησης του,  όταν το ΕΑΜ « μας έσωσε από την πείνα , θα μας σώσει και από την σκλαβιά». Οι άλλοι δυό πριν φτάσουν στην κατοχή είχαν ακολουθήσει το οδοιπορικό του νεαρού π ΚΚΕ.  ΟΚΝΕ, διώξεις Τετάρτης Αυγούστου, εξορίες, βουνό ο ένας, οργάνωση της Αθήνας ο άλλος. Ήσαν άνθρωποι περισσότερο του μηχανισμού και αυτή η παρατήρηση δεν ενέχει καμμία αποδοκιμασία . Τα κόμματα έχουν μηχανισμούς και σε κάθε περίπτωση τέτοιους επαναστάτες απαιτούσε τότε το μοντέλο του λενινιστικού κόμματος « νέου τύπου». Εκ των πραγμάτων σαν πιστά  μέλη του κόμματος είχαν εμπλακεί στα προβλήματα του κόμματος. Ο Πλουμπίδης με την δεύτερη Κεντρική Επιτροπή που είχε φυτέψει ο Μανιαδάκης και την ερμηνεία του γράμματος Ζαχαριάδη για τον χαρακτήρα του πολέμου. ( Αυτά λειτούργησαν σε βάρος του τον καιρό της ήττας και της χαβιεδοφοβείας) Ο Μπελογιάννης σαν μέλος της επιτροπής που εκτίμησε την περίπτωση Καραγιώργη και οδήγησε στην απομόνωση και τελικά στην εξόντωση αυτού του σπουδαίου διανοούμενου ( υπάρχει σχετική επιστολή – απάντηση της Μαρίας Καραγιώργη στην Έλλη Παπά ). Ο Κόκκαλης αντιθέτως ήταν τελείως έξω από αυτά τα πράγματα. Δεν έχει σχέση με το ΚΚΕ. . Είναι κοινωνικά ευαισθητοποιημένος αλλά όλα σε αυτή την φάση περνάνε από την επιστήμη του στην οποία είναι αφοσιωμένος. Ας παρακολουθήσουμε βήμα – βήμα την συγκλονιστική ζωή του.

Το 1935 , σε ηλικία 38 ετών ,εκλέγεται «μηδενός αντιλέγοντος» τακτικός καθηγητής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών.Τόσο το κλινικό του έργο όσο και η επαναστατική ερευνητική του δράση θα θέσουν τα θεμέλια για την ανάπτυξη τεσσάρων νέων ειδικοτήτων στην ελληνική χειρουργική: η θωρακοχειρουργική, η καρδιοχειρουργική, η αγγειοχειρουργική και η νευροχειρουργική τού χρωστούν πάρα πολλά.

Την ίδια ώρα, αφήνει άλλη μια κολοσσιαία συνδρομή στην ιατρική του τόπου του μέσω του δίτομου συλλογικού συγγράμματος «Χειρουργική» (1934), του οποίου ήταν ο εμπνευστής αλλά και ο βασικός συγγραφέας. Το εμβληματικό πόνημα, γνωστό επίσης ως «Χειρουργική των Οκτώ» (γραμμένο από οκτώ καθηγητές της Ιατρικής Σχολής Αθηνών), αποτέλεσε το κύριο σώμα της ελληνικής ιατρικής βιβλιογραφίας αλλά και το βασικό πανεπιστημιακό εγχειρίδιο για τη διδασκαλία της χειρουργικής στη χώρα μας. Ο Πέτρος Κόκκαλης είχε γράψει τις μισές σελίδες του.

Με τον κοσμοπολίτικο αέρα των σπουδών του αλλά και τις επαφές του με τους Ευρωπαίους ομολόγους του φέρνει πρώτος στην πατρίδα του καινοτόμες μεθόδους θεραπείας της φυματίωσης, νέες τεχνικές θωρακοπλαστικής και πνευμονεκτομής αλλά και την πρώτη ποτέ περικαρδιεκτομή που έβλεπε η ελληνική ιατρική κοινότητα.

Έτσι μπήκε στον Πόλεμο ο Κόκκαλης, ως κορυφαίος χειρουργός, φωτισμένος ακαδημαϊκός και άοκνος πανεπιστημιακός δάσκαλος. Οι τέσσερις διεθνώς αναγνωρισμένες επιστημονικές εργασίες του εξάλλου τον κατέτασσαν στον προμαχώνα της ευρωπαϊκής ιατρικής έρευνας αιχμής και το όνομά του ήταν γνωστό στις επιστημονικές κοινότητες της Γηραιάς Ηπείρου.

Με την έκρηξη του Πολέμου του 1940, ο Κόκκαλης προσφέρει τις υπηρεσίες του στα στρατιωτικά νοσοκομεία της Αθήνας που υποδέχονται τους τραυματίες του Μετώπου. Μεταβαίνει εθελοντικά τον Φεβρουάριο του 1941 στα Γιάννενα, ως σύμβουλος αρχίατρος στην Υγειονομική Υπηρεσία Βάσεως Ηπείρου, θέλοντας να υπηρετήσει την πατρίδα από την πρώτη γραμμή.

Όπως θυμούνταν οι συμπολεμιστές του, ο γιατρός πότε χειρουργούσε στα μετόπισθεν και πότε ερχόταν στην πρώτη γραμμή με το τουφέκι του. Την ίδια ώρα, αναπτύσσει και μια καινοτόμα μέθοδο για τη θεραπεία των κρυοπαγημάτων, η οποία θα σώσει πολλούς έλληνες στρατιώτες.

Η κατάρρευση του μετώπου τον Απρίλιο του 1941 θα τον βρει στα μετόπισθεν. Δεν θα συνεργαστεί φυσικά με τον κατακτητή, αρνούμενος να υπογράψει το «Πρωτόκολλο Συνεργασίας» των ιταλικών αρχών. Ο αντιστασιακός Κόκκαλης είχε μόλις γεννηθεί! Την ίδια στάση θα κρατήσει και στον αρχίατρο του γερμανού κατακτητή στην Αθήνα, που του πρότεινε να ιδρύσουν ένα γερμανο-ελληνικό νευροχειρουργικό κέντρο στο Νοσοκομείο «Άγιος Σάββας».

Η μήνη των ναζί ήταν λυσσαλέα, όπως θα ήταν και των ελληνικών δοσιλογικών κυβερνήσεων. Κι έτσι από τον Μάρτιο του 1942 αρχίζουν να τον ξηλώνουν από τις θέσεις ευθύνης και τα ιατρικά αξιώματά του. Ο Κόκκαλης όχι μόνο δεν κάθεται στα αβγά του, αλλά σπεύδει να υποστηρίξει τον καθηγητή Ιωάννη Κακριδή στην περιβόητη «Δίκη των τόνων» (Ιούνιος του 1942), θεωρώντας πως στο πρόσωπο του διωκόμενου συναδέλφου του απειλούνταν η ακαδημαϊκή ελευθερία, όση είχε επιζήσει τουλάχιστον από το μεταξικό πραξικόπημα και τη λογοκρισία του.

Ο Κόκκαλης, υπέρμαχος της προόδου, του εκσυγχρονισμού του τόπου και του δημοτικισμού μπαίνει στη μαύρη λίστα των κατοχικών  κυβερνήσεων και βλέπει να απολύεται από παντού «δι’ άρνησιν υπηρεσίας».

Σταδιακά θα συνδεθεί με το ΕΑΜ, καθώς τον κυνηγούσαν όλοι και οι γερμανικές μυστικές υπηρεσίες ήταν στο κατόπι του. «Ποτέ δεν με ενδιέφερε η πολιτική. Στο αριστερό κίνημα με ώθησαν τα βιώματά μου», θα πει αργότερα ο ίδιος.

Ο Κανελλόπουλος τον καλεί από το Κάιρο να συμμετάσχει στην εξόριστη κυβέρνηση. Δεν τα κατάφερε να πάει εκεί. Βρεθηκε αντιθέτως στην Βίνιανη πλάι στους ανταρτες του ΕΛΑΣ. Μαζί με τον φιλο του Αλέξανδρο Σβώλο ανέβηκε στο βουνό.Ωστόσο το να βγει στο βουνό δεν ήταν αναπόφευκτη ανάγκη αλλά επιλογή. «Τι αξία έχει» έλεγε «να φροντίζω μερικούς ανθρώπους στο νοσοκομείο όταν οι δρόμοι σε όλη την Ελλάδα είναι γεμάτοι νεκρούς από την πείνα και τις εκτελέσεις των Γερμανών;». Η είδηση ότι ο μεγαλογιατρός που δεν πήρε ποτέ αμοιβή από φτωχό  πέρασε στην Αντίσταση προκαλεί αίσθηση στην Αθήνα.

Και έτσι εξελίχθηκε σε μια από τις πλέον πολυσχιδείς φυσιογνωμίες της αντίστασης.

Στον πρώτο λοιπόν ανασχηματισμό της Πολιτικής Επιτροπής Εθνικής Απελευθέρωσης (ΠΕΕΑ), στις 19 Απριλίου 1944, ο Πέτρος Κόκκαλης αναλαμβάνει τον θώκο του γραμματέα της Κοινωνικής Πρόνοιας (και προσωρινά και της Παιδείας). Ως αντίποινα, οι Γερμανοί συλλαμβάνουν τον πατέρα του, ο οποίος σε προχωρημένη ηλικία πεθαίνει δυο μέρες μετά.

Αυτός ο γραμματέας ωστόσο της εξόριστης κυβέρνησης σηκώνει τα μανίκια και θέτει τα θαυματουργά του χέρια στην υπηρεσία τόσο των αγωνιστών όσο και του απλού λαού. «Αριστίνδην» κομμουνιστής έγινε τον Σεπτέμβριο του 1944.

Μετά την Απελευθέρωση, επιστρέφει στην ελεύθερη Αθήνα με το τελευταίο κλιμάκιο του ΕΑΜ τον Οκτώβριο του 1944. Τα Δεκεμβριανά θα τον βρουν στην Αθήνα, όπου εκ νέου κυνηγημένος θα διαφύγει στα Τρίκαλα και θα επιστρέψει στην πρωτεύουσα μόνο μετά την υπογραφή της Συνθήκης της Βάρκιζας τον Φεβρουάριο του 1945.

Τώρα όμως είδε την πατρίδα του να του γυρνά πεισματικά την πλάτη. Στη συνέλευση των καθηγητών της Ιατρικής Σχολής της 13ης Ιανουαρίου 1945, είδε τους φίλους του καθηγητές που είχαν γράψει από κοινού τη «Χειρουργική» να ζητούν την άμεση απόλυσή του ως «κομμουνιστικό μίασμα», καθώς και τριών ακόμα καθηγητών που επέστρεψαν από τα βουνά, αφού «συμμετείχαν στο εθνοκτόνο κίνημα γενόμενοι αποστάτες της εθνικής ιδέας». Το υπουργείο έπαυσε τον Κόκκαλη και ο κρατικός μηχανισμός μεθόδευσε την απομάκρυνσή του από όλα τα πόστα του, όταν και η υγεία του άρχισε να κλονίζεται. Πλέον είχε σοβαρό πρόβλημα επιβίωσης, έχοντας και δυο παιδιά να θρέψει. Στο ημερολόγιό του παρατηρεί πικρά (11 Απριλίου 1947): «Στη ζωή μου έκανα πολλά πράματα. Και καλά, και κακά. Δεν έχει σημασία που μας επαίνεσαν για τα κακά, και μας κατηγόρησαν για τα καλά».

Με τον εμφύλιο να μαίνεται, ο Κόκκαλης καταφεύγει στη Μασσαλία τον Μάιο του 1947, Όταν η ραδιοφωνική συχνότητα της «Ελεύθερης Ελλάδας» αναγγέλλει στις 23 Δεκεμβρίου 1947 τον σχηματισμό της Προσωρινής Δημοκρατικής Κυβέρνησης (ΠΔΚ), ο Πέτρος Κόκκαλης αναλαμβάνει εκ νέου το Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Πρόνοιας. Ο επιφανής γιατρός είναι ο μόνος της παλιάς φρουράς της Κυβέρνησης του Βουνού του 1944 που έχει ενεργό ρόλο και στην ΠΔΚ. Αυτός που δεν ειχε προηγουμένως σχέση με το ΚΚΕ με πείσμα και πάθος πρωτοχριστιανού παίρνει συνειδητά την απόφαση να ακολουθήσει μέχρι το τέλος. Διοργανώνει υποδειγματικά τις ιατρικές υπηρεσίες του Δημοκρατικού Στρατού(ΔΣΕ)  ενώ μέχρι την τελευταία στιγμή της υποχώρησης χειρουργεί και σώζει ζωές στις Πρέσπες, στην περίφημη σπηλιά του Κόκκαλη, όπου ο ζωγραφος με το νυστέρι « ζωγράφισε» εργα τέχνης.

Με την ήττα και την υποχώρηση βρέθηκε στην Ανατολική Γερμανία. διευθυντής στο Ινστιτούτο Πειραματικής Καρδιαγγειακής Χειρουργικής στο Βερολίνο. Η συνεργασία του με κορυφαίους επιστήμονες και οι πειραματικές επεμβάσεις τους ήταν καθοριστικές ώστε να πραγματοποιηθεί αργότερα από τον Μπάρναρντ η πρώτη μεταμόσχευση καρδιάς. Τα επιστημονικά επιτεύγματά του δεν απάλυναν ωστόσο τη νοσταλγία του για την Ελλάδα. Δεν μπορούσε να γυρίσει όμως. Του είχε αφαιρεθεί η ιθαγένεια, η περιουσία, η άδεια άσκησης του επαγγέλματος, το όνομά του είχε διαγραφεί από τις δέλτους του ιατρικού λειτουργήματος, ήταν ένας άνθρωπος που για την επίσημη Ελληνική Πολιτεία δεν υφίστατο. Γύρισε σε ένα φέρετρο το 1962.

Τρεις διαδρομές. Οι δυο τόσο διαφορετικές από την τρίτη. Αλλά τελικά και τόσο ίδιες. Διάβασα ότι ο Κόκκαλης στο Βερολίνο πρέπει να συνειδητοποίησε την απόσταση που χώριζε το κομμουνιστικό ιδεώδες από την εφαρμογή του. Καθόλου απίθανο, ήταν ένας ευφυής άνθρωπος . Εξάλλου το 1960 οι πάγοι είχαν αρχίσει να λιώνουν. Οι άλλοι δυο μπροστά στο εκτελεστικό απόσπασμα , οκτώ χρόνια πριν, δεν είχαν περιθώριο για τέτοιες πολυτέλειες. Ο ιστορικός έχει κάθε δικαίωμα να κρίνει ακόμα και να επικρίνει. Ένα δεν έχει δικαίωμα , να βγάλει τους πρωταγωνιστές έξω από το δοσμένο ιστορικό πλαίσιο. Γιατι τότε δεν θα καταλάβει ποτέ γιατί άνθρωποι όπως ο Πλουμπίδης, ο Μπελογιάννης και ο Κόκκαλης στρατεύτηκαν με παθος και ανιδιοτέλεια στον σκοπό. Και ακόμα χειρότερα δεν θα καταλάβει ποτέ την αντοχή του αριστερού κινήματος στην χώρα μας. Παρά τα λάθη του.

Ροή Ειδήσεων

screenshot 6

28/03/2024 | 17:23

The Chase-Ο «αδέκαστος επιθεωρητής» Ηλίας Αλεξίου: «Είπα στη γυναίκα μου πάω να σου πάρω ένα αυτοκίνητο και έρχομαι… και το κέρδισα»

28/03/2024 | 17:05

My Style Rocks- «Κόκκαλο» η Κατερίνα Καραβάτου με τo κορμάκι του Λάκη Γαβαλά: «Είναι πέρα από κάθε φαντασία»

28/03/2024 | 16:59

Live: Ξεκίνησαν οι ομιλίες των πολιτικών αρχηγών στη Βουλή – Μετωπική σύγκρουση στη Βουλή για την πρόταση δυσπιστίας
screenshot 3

28/03/2024 | 16:47

Κλέλια Ανδριολάτου για τα σχόλια Μουρατίδη κατά Παπακαλιάτη: Υπάρχει ελευθερία και δικαίωμα λόγου

28/03/2024 | 16:35

Σταμάτης Φασουλής: Ετοιμάζει επιθεώρηση – έκπληξη για το καλοκαίρι

28/03/2024 | 16:02

Ραφήνα: Εσπευσμένα στο νοσοκομείο με σοβαρά τραύματα μια γυναίκα ύστερα από επίθεση σκύλων σε χώρο πάρκινγκ
screenshot 1

28/03/2024 | 15:47

Γρηγόρης Αρναούτογλου για Γιάννη Πλούταρχο: «Δεν θέλω να έρθει, δικαίωμά μου δεν είναι; Δεν θέλω να τον δω, δεν θέλω να τον συναντήσω»

28/03/2024 | 15:40

Δημήτρης Λάλος-Μαριλίτα Λαμπροπούλου: Είναι ζευγάρι και στη ζωή;

28/03/2024 | 15:30

Έχετε πρόβλημα με την ακοή σας; Ελέγξτε το σάκχαρό σας
vaso goulielmaki 280324

28/03/2024 | 15:22

Βάσω Γουλιελμάκη: «Κάθε πρωί θα κοιταχτώ στον καθρέφτη και θα πω μπράβο, είσαι πολύ ωραία, προχώρα»

28/03/2024 | 15:12

Γ.Παπανδρέου: Εσείς της ΝΔ υπηρετείτε τους ισχυρούς της ελίτ – Υπονομεύετε τα αυτονόητα μιας δημοκρατικής πολιτείας

28/03/2024 | 15:05

Επίσκεψη Κουτσούμπα στην Κύπρο: Το ΚΚΕ στέκεται αλληλέγγυο στον αγώνα του Κυπριακού λαού για μια πατρίδα ενιαία
vouli 131223

28/03/2024 | 15:01

Δείτε live τη συζήτηση για την πρόταση δυσπιστίας στη Βουλή – Στις 17:00 ξεκινούν οι ομιλίες των πολιτικών αρχηγών

28/03/2024 | 14:56

Ελένη Μενεγάκη: «Είμαι το καλύτερο αφεντικό, αλλά είμαι και το δυσκολότερο»

28/03/2024 | 14:45

Όλα δείχνουν ότι η Κέιτ Μίντλετον πάσχει από καρκίνο του παχέος εντέρου, δηλώνει βασιλικός αναλυτής
lazaros lavasidis kentriki
Λάζαρος Λαβασίδης: Ένα πείραμα εν αναμονή
screenshot 14
Κρείττον του λαλείν το σιγάν
280699874 2173598039475106 5681344062880807178 n
Στέλλα Μπελιά: «Αριστερά με ακροδεξιά επιχειρήματα»
231204123225 01 gaza attack 120323
Σφοδροί βομβαρδισμοί του Ισραήλ, στη νότια Γάζα
Η πρώην καγκελάριος και η κρίση χρέους στην Ευρωζώνη
salteri
Νέο φορολογικό νομοσχέδιο- Ασκήσεις κοινωνικού αυτοματισμού