OPINION
Η εξέλιξη και η ανάπτυξη του Facebook είναι συνυφασμένη με την ανάδυση της ψηφιακής εποχής.
Το δίκτυο αυτό, που ξεκίνησε ως ένας τρόπος διασύνδεσης φίλων και συμφοιτητών του Χάρβαρντ, έγινε μια παγκόσμια πλατφόρμα διασύνδεσης των χρηστών και σημείο αναφοράς- σε βαθμό μάλιστα που δεν αποκλείεται να χρησιμοποιήθηκε ακόμη και για την εκλογή του Προέδρου Τραμπ στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Γράφει ο Αλέξανδρος Κασσανδρινός*
Η διείσδυση του συγκεκριμένου κοινωνικού μέσου δικτύωσης είναι τόσο μεγάλη που καλύπτει όλο το φάσμα της καθημερινότητας από τη σύναψη διαπροσωπικών σχέσεων, τη διατήρησή τους, μέχρι την καταγραφή της συμπεριφοράς των χρηστών εν γένει, (ενδιαφέροντα, χόμπι, κοινοποιήσεις παρουσίας σε τοποθεσίες). Το Facebook, έγινε ο τόπος, στον οποίο οι χρήστες δηλώνουν ασφαλείς μετά την εκδήλωση τρομοκρατικού χτυπήματος ή σεισμού. Η εφαρμογή δε του Messenger άρχισε να ανταγωνίζεται τα μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και τα γραπτά μηνύματα (sms). Το προφίλ στο Facebook αποτελεί κατά κάποιον τρόπο «ψηφιακή ταυτότητα», καθώς γινόμαστε καχύποπτοι όταν κάποιος δεν διατηρεί δικό του προφιλ.
Η επίσκεψη σε σελίδες ΜΚΔ είναι η δεύτερη πιο δημοφιλής συνήθεια των Ελλήνων, μετά την επίσκεψη σε μηχανές αναζήτησης. Στα 14 χρόνια λειτουργίας της, η πλέον διαδεδομένη πλατφόρμα συνέβαλε στην αναδιάταξη του δημόσιου διαλόγου καθώς κι άλλαξε τον τρόπο που βιώνονται οι διαπροσωπικές σχέσεις. Ωστόσο, έχει έρθει αντιμέτωπη με μια σειρά από ζητήματα που θέτουν τη λειτουργία της αλλά και την αποδοχή των χρηστών, σε κίνδυνο.
Το σκάνδαλο της μεγαλύτερης διαρροής και κατάχρησης προσωπικών δεδομένων από την εταιρία ανάλυσης δεδομένων, Cambridge Analytica, οι ψευδείς ειδήσεις– τα γνωστά σε όλους μας fake news– αλλά και η ηλικιακή διαφοροποίηση των νέων χρηστών, αποτελούν ζητήματα, που καλείται να διαχειριστεί η πιο δημοφιλής παγκόσμια διαδικτυακή πλατφόρμα. Το Facebook, για πρώτη φορά μετά την 14χρονη παρουσία του, βιώνει αλλεπάλληλες κρίσεις, που αφορούν στην αξιοπιστία του αλλά και θέτουν, για πρώτη φορά τόσο έντονα, σε κίνδυνο την εικόνα του στο παγκόσμιο κοινό του. Το Facebook γερνάει αλλά παράλληλα κάνει τα λάθη ενός εφήβου.
Για τα ζητήματα ασφαλείας έχουν γραφτεί εκατομμύρια πράγματα. Ο Μαρκ Ζάκερμπεργκ απολογήθηκε ενώπιον της Αμερικανικής Γερουσίας, ανέλαβε την πλήρη ευθύνη για τη μαζική διαρροή προσωπικών δεδομένων χρηστών του ιστότοπου κοινωνικής δικτύωσης. «Είναι ξεκάθαρο σήμερα ότι δεν κάναμε αρκετά πράγματα για να αποτρέψουμε να χρησιμοποιηθούν τα εργαλεία αυτά για κακό». «Ήταν δικό μου λάθος και λυπάμαι», είπε. Σε κάθε περίπτωση, ο Ζάκερμπεργκ τα τελευταία χρόνια, απολογείται και στη συνέχεια επανέρχεται με βελτιώσεις του προϊόντος του.
Επιπλέον προσπαθώντας να «περάσει» την άποψη ότι αναπαράγει ειδήσεις και ότι είναι απλώς μια δημόσια, ουδέτερη πλατφόρμα, στην οποία διαχέεται η πληροφορία, έπεσε στην παγίδα της αμφισβήτησης της ανάγκης ύπαρξης του πυλωρού, του gatekeeping. Η «ουδέτερη» δημόσια πλατφόρμα λοιπόν μετατράπηκε σε αρένα ψευδών ειδήσεων. Μέσα σε αυτό το εκρηκτικό πλαίσιο, με την αξιοπιστία του Facebook να διακυβεύεται και μια σειρά από εταιρείες να το εγκαταλείπουν, η δημοφιλής πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης, προσπαθεί να αντιμετωπίσει τη διασπορά των fake news. Οι ψευδείς ειδήσεις, είχαν και έχουν μεγάλο πεδίο δράσης στο Facebook.
Τέλος όλοι γνωρίζουμε ότι τα μέσα λίγο πολύ μεγαλώνουν με το κοινό τους. Στην περίπτωση που Facebook, πρόκειται για μια περίπτωση γρήγορης γήρανσης. Σύμφωνα με την έρευνα της eMarketer, το 2018 ο αριθμός των χρηστών του Facebook αναμένεται να μειωθεί κατά 5,6% στην ηλικιακή ομάδα 12-17 ετών και κατά 5,8% στην ομάδα 18-24 ετών. Είναι η πρώτη φορά που η eMarketer προβλέπει μείωση των χρηστών του Facebook στην ηλικιακή ομάδα 18-24 ετών. Αντίθετα, το Snapchat και το Instagram, αποτελούν πόλους έλξης για τους νέους χρήστες. Από την άλλη πλευρά, το Facebook εξακολουθεί να προσελκύει τους μεγαλύτερους σε ηλικία χρήστες και αναμένεται να παραμείνει στους 169,5 εκατομμύρια χρήστες το 2018. Αυτό σημαίνει ότι οι ηλικίες άνω των 55 ετών, αναμένεται να γίνουν η δεύτερη μεγαλύτερη δημογραφική ομάδα των χρηστών του Facebook. Φαίνεται ότι καθώς ο αριθμός των εν λόγω ηλικιών αυξάνεται, αποτελεί ανασταλτικό παράγοντα προσέλκυσης νεαρότερων χρηστών, ιδίως για νεαρά άτομα που γνωρίζουν ότι στο Fb «συχνάζουν» οι γονείς και δάσκαλοί τους.
Με εξαίρεση τα άτομα των 65 ετών και άνω, το Facebook χρησιμοποιείται από την πλειοψηφία των Αμερικανών και όλες τις δημογραφικές ομάδες. Ωστόσο, άλλες πλατφόρμες προσελκύουν πιο έντονα ορισμένα υποσύνολα του πληθυσμού. Εκτός από το Instagram και το Snapchat που αναφέρονται παραπάνω, αυτά είναι μερικά από τα σημαντικότερα παραδείγματα: τo Pinterest παραμένει ουσιαστικά πιο δημοφιλής πλατφόρμα στις γυναίκες (41% των οποίων λένε ότι το χρησιμοποιούν) σε σύγκριση με τους άνδρες (16%). Το LinkedIn παραμένει ιδιαίτερα δημοφιλές στους αποφοίτους κολλεγίων και εκείνους με υψηλό εισόδημα.
Κάθε φορά λοιπόν που οι μεγαλύτερες ηλικίες καταλαμβάνουν έναν χώρο, το νεανικό κοινό στρέφεται σε διαφορετικές πηγές. Από τη μία πλευρά, το Facebook παραμένει η πιο δημοφιλής πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης στις ΗΠΑ, από την άλλη, τα νεαρά άτομα κάτω των 25 ετών στρέφονται ολοένα και περισσότερο στο Snapchat, όπως προαναφέρεται. Το ερώτημα έγκειται στο τι θα συμβεί, κάθε φορά που γονείς και οι παππούδες των νέων «καταλαμβάνουν» ένα ψηφιακό χώρο, που θεωρούν “δικό” τους.
*Ο Αλέξανδρος Κασσανδρινός είναι δικηγόρος Αθηνών, Φρανκφούρτης
Ροή Ειδήσεων
25/04/2024 | 23:10
Aνδρέας Μικρούτσικος για Κωνσταντίνα Σπυροπούλου: Είπα τη γνώμη μου και απειλήθηκα με μήνυση
25/04/2024 | 22:44
Λιμάνι Πειραιά: Διάσωση 71χρονης που έπεσε στη θάλασσα για να πιάσει τη βαλίτσα της
25/04/2024 | 22:13
Survivor: Ο Σάββας Γκέντσογλου στην πρώτη αντίδραση μετά την οικειοθελή αποχώρηση
25/04/2024 | 21:49
Εύα Καϊλή: Θα πάω να ζήσω στην Ιταλία – Αιχμές κατά της Μέτσολα και της Ευρωβουλής
25/04/2024 | 21:40
Δέσποινα Καμπούρη: Την πρώτη φορά που βγήκε ο Νίκος Συρίγος στην τηλεόραση είχα καρδιοχτύπι σαν να έβγαινα εγώ
25/04/2024 | 21:22
Ράδιο Αρβύλα-Ο Αντώνης Κανάκης έριξε καταγγελτική αυλαία: «Δυστυχώς η σεζόν είχε δυο πρόσωπα»
25/04/2024 | 20:37
Κυριάκος Μητσοτάκης: Ανατριχιαστικό το επεισόδιο στη Βουλή, δεν γίνεται η Βουλή να μετατρέπεται σε αρένα
25/04/2024 | 20:17
Αλέξης Κούγιας για Εύη Βατίδου: «Έδωσε το 25% σε πέντε δικηγόρους για να πάρουν την περιουσία των παιδιών μας»
25/04/2024 | 20:09
Στέφανος Κασσελάκης: Θέλω δύο θητείες ως πρωθυπουργός – Θέλω μέχρι τα 40 μου να αποκτήσω παιδί
24/04/2024 | 13:45
O Γιώργος Λιάγκας «μαλλιά κουβάρια» με την Άρια Καλύβα: «Δεν θα συνεχίσω το παιχνιδάκι σου, με προσβάλει η στάση σου»
24/04/2024 | 16:45
Ματίνα Παγώνη: Η απάντηση της στις κατηγορίες του Γιάννη Καλλιάνου για την αντιμετώπιση του πατέρα του στο νοσοκομείο
24/04/2024 | 18:00
Γιάννης Καλλιάνος: «Ο Γιαννάκης το καλό παιδί τελείωσε, το μαχαίρι θα φτάσει στο κόκκαλο»
24/04/2024 | 12:03
Αχιλλέας Μπέος για Ζωή Κωνσταντοπούλου: «Έχω μάθει να την πέφτω σε γυναίκες και όχι να μουν την πέφτουν»
24/04/2024 | 17:35
Κάρμεν Ρουγγέρη: «Δεν μιλάμε με τον Πάνο Μιχαλόπουλο, δεν θα σήκωνε ποτέ το τηλέφωνο»
24/04/2024 | 17:00
Νοσοκομείο Αττικόν: Τι απαντά στα όσα κατήγγειλε ο Γιάννης Καλλιάνος για τη νοσηλεία του πατέρα του
24/04/2024 | 15:02
Φαίη Σκορδά-Μάρτζυ Λαζάρου σε έντονο διάλογο στον αέρα: «Είναι η άποψή μου, είναι ακραίο να το λες αυτό δημόσια»
24/04/2024 | 11:38
Στο «δρόμο» του Γρηγόρη Πετράκου και η Θεοφανία Παπαθωμά: «Κάποιοι προσπαθούν να σε σκοτώσουν με χημικά, δεν είναι αφρικανική σκόνη»
25/04/2024 | 10:59