OPINION
Στην αρχή μιας χρονιάς που μας υποδέχεται με βαρυχειμωνιά, ελπίζοντας όχι ως προμήνυμα του τι θα ακολουθήσει, επιλέγουμε συνειδητά να μην ασχοληθούμε με την εσωτερική μίζερη πραγματικότητα. Έχουμε ευκαιρίες και σχολιάζουμε, μια εικόνα τόσο δύσθυμη που ασφυκτιούμε. Θα ασχοληθούμε και πάλι, ως αποχαιρετισμό, στο γεγονός της αποχώρησης από την επίσημη σκηνή του Προέδρου Ομπάμα, με αφορμή την τελική ομιλία του, στο Σικάγο. Εκεί από όπου ξεκίνησε, εκεί και θέλησε να κλείσει το δικό του κύκλο. Σε λίγες μέρες η εποχή Ομπάμα θα αποτελεί παρελθόν.
Γράφει ο Νίκος Κασκαβέλης
Μια εποχή που μέχρι να ανατείλει φάνταζε άπιαστο όνειρο για γενιές (ένας “αφροαμερικανός” στο Λ. Οίκο…) και που ίσως και στο κοντινό μέλλον να μοιάζει με συλλογική φαντασίωση. Πολλοί θα αναρωτιούνται αν όντως συνέβη. Προς το παρόν, αφού διαδέχτηκε έναν Πρόεδρο όπως ο Τζ. Μπους, θα τον διαδεχτεί ένας άλλος εντελώς διαφορετικός, πιο κοντά στα “παλιά”, αλλά με δικά του ακραία χαρακτηριστικά πολιτικός, ο Ντ. Τραμπ. Όσοι αντιλαμβάνονται τη σημειολογία και τι σημαίνει αυτή η αλλαγή αισθητικής, στυλ αλλά κυρίως ουσίας για τις ΗΠΑ αλλά και την ανθρωπότητα, έχουν μείνει άναυδοι. Ίσως και μ’ ένα λυγμό εγκλωβισμένο κάπου μεταξύ λαιμού και στήθους. Οι υπόλοιποι, εν καιρώ…
Γιατί όμως είχε τόση σημασία η εκλογή και περίοδος αυτή; Όσοι μένουν στην ψυχρή αποτίμηση, θα μείνουν στις αποτυχίες ή στη μη εκπλήρωση ονείρων. Τις μέρες της πρώτης εκλογής του, σε σχετικό κείμενο, αναφέραμε πως οι πελώριες προσδοκίες που το ίδιο το γεγονός της εκλογής του συγκεκριμένου προσώπου, με τη ρητορική αλλά και τα χαρακτηριστικά του, θα αποδεικνύονταν ίσως το μεγαλύτερο πρόβλημα. Θα υπονόμευαν ό,τι θετικό, μια και όπως προεξοφλούσαμε θα ήταν αδύνατο όλα αυτά να γίνουν πραγματικότητα. Όχι σε τόσο χρόνο. Όχι από την “απλή” αλλαγή διοίκησης, από ένα πρόσωπο σε ένα άλλο, ακόμα και αν αυτό αφορούσε το ύψιστο αξίωμα. Λέγαμε τότε πως το σημαντικότερο ίσως της εποχής που ανέτειλε είχε ήδη επιτευχθεί με την εκλογή του Ομπάμα στην Προεδρία. Ο συμβολισμός και το μήνυμα ήταν τόσο δυνατό, που σχεδόν είχε ήδη κλέψει την παράσταση. Τα επόμενα χρόνια θα ήταν απλά μια ευκαιρία να εμπεδώσουμε τη νέα πραγματικότητα. Αυτά που για δεκαετίες, ίσως και αιώνες έλεγαν αγωνιστές και διανοούμενοι, από τη γαλλική και αμερικανική επανάσταση και πέρα, πήραν σάρκα και οστά επίσημα για πρώτη φορά.
Υλοποιήθηκαν όλα; Άλλαξε ο κόσμος, εξωτερικά και θεαματικά; Όχι φυσικά. Ποτέ άλλωστε δεν γίνεται κάτι τέτοιο με τρόπο ξαφνικό. Πάντα αργόσυρτα και σε διάρκεια, σχεδόν ανεπαίσθητα γίνονται οι αλλαγές. Όπως ο μούστος απαιτεί το δικό του χρόνο και τις “μυστικές του διεργασίες” πριν γίνει κρασί. Οι αλλαγές όμως που όντως έγιναν, τόσο σε συμβολικό όσο και σε ρητορικό επίπεδο, είναι αρκετές. Για την ώρα. Όσο περνάει ο καιρός θα συνειδητοποιείται η αξία του να έχουν ακουστεί όλα αυτά, με το μοναδικό τρόπο που ο Ομπάμα το έκανε, από τα κορυφαία επίσημα χείλη. Αν κάποτε λόγοι για ισότητα, αλληλεγγύη, πρόοδο και δικαιώματα, ανάσχεση της κλιματικής αλλαγής, κοινωνική ασφάλιση και τόσα άλλα, ακούγονταν σποραδικά και ως εξαιρέσεις του κανόνα, ως απλές διεκδικήσεις ή “φωτοβολίδες”, για 8 χρόνια είχαν βρει επίσημη έκφραση στο ύψιστο πολιτειακό αξίωμα.
Και βρισκόμαστε πια στην ψηφιακή εποχή. Αυτά όλα έχουν απαθανατιστεί. Θα είναι ζωντανά πολύ καιρό αφότου ο Πρόεδρος θα έχει αποσυρθεί στα καμαρίνια της Ιστορίας. Θα αναπαράγονται και πλέον όλοι θα ξέρουν πως έχουν συμβεί. Ήταν δυνατά. Και πολλά παιδιά που άλλοτε δεν θα τολμούσαν καν να προσεγγίσουν και τα πιο ταπεινά των ονείρων τους, θα κάνουν την προσπάθεια. Και όσοι θελήσουν να μιλήσουν ξανά από επίσημο βήμα για πράγματα “ντεμοντέ” και μη συμβατικά, όπως το οραματικό στοιχείο στην πολιτική, για “αλλαγή στις καρδιές των ανθρώπων” και για πίστη στην αξία και την σταθερή πρόοδο του ανθρώπου, θα το κάνουν γιατί ξέρουν πως έχει ξανασυμβεί. Και πάντα η 2η ή 3η φορά είναι πιο εύκολη από την 1η.
Το δε σημαντικό στην περίπτωσή του ήταν πως δεν έμεινε στα ωραία λόγια. Από τέτοιους έχουμε πια χορτάσει. Τα υποστήριξε τελικά και στην πράξη. Και αν στην εξωτερική του πολιτική, πέραν των επιτυχιών, θα είχαμε να του προσάψουμε αστοχίες και αποτυχίες, μην ξεχνάμε πως δεν εξελέγη Πρόεδρος της Ανθρωπότητας. Υπήρξε ο 44ος Αμερικανός Πρόεδρος και πρώτο του μέλημα ήταν οι υποθέσεις της χώρας του. Για αυτήν πήρε αποφάσεις, μέσω του πολύπλοκου και πολυπολικού αμερικανικού συστήματος και σε εκείνους πρώτα απολογείται. Στα εσωτερικά όμως παρουσίασε θεαματικά αποτελέσματα. Πέραν του κοινωνικού τομέα (νομοθετήματα ισότητας, αλλά και το βασικό “Obamacare”) είχε και αξιοζήλευτες οικονομικές επιδόσεις. Από το ιστορικό χαμηλό της ανεργίας μέχρι την επανεκκίνηση της οικονομίας και άλλα.
Έτσι λοιπόν, όσο και αν επαληθεύεται πως δεν μπορείς να συγκινήσεις και παρακινήσεις ένα λαό, με συνθήματα περί “στόχου χαμηλού πληθωρισμού” ή “περί οικονομικής σύγκλισης” κλπ, τον παρακινείς με πύρινες ομιλίες περί ελευθερίας και δημοκρατίας, καλύτερης ζωής και ζεστασιάς, κερδίζεις όμως την αξιοπιστία σου και μένεις στην ιστορία μόνο όταν τα υποστηρίζεις και με τη δουλειά και τα αποτελέσματά σου. Και αυτό συνέβη, γι’ αυτό και όσα έχουν ειπωθεί θα μείνουν. Όχι ως ανεφάρμοστες ουτοπίες, αλλά ως πραγματωμένες κοσμοθεωρίες. Από την τελική του ομιλία, πολλά που θα μπορούσαν να σταχυολογηθούν.
Πάνω από όλα αυτό το ανυπέρβλητο ύφος. Της απλότητας αλλά και ανεπιτήδευτης αρχοντιάς. Του ιδεατού “Statesman”, που περιδιαβαίνει με άνεση όλους τους χώρους της πολιτικής, με αίσθηση πλήρους κατανόησης την οποία όμως “γειώνει” στις μάζες με απτά παραδείγματα της καθημερινότητας. Και αυτή του η συνειδητή επιλογή να επιμένει στο θετικό, με τις δηλώσεις του πάντοτε να έχουν θετικό πρόσημο –ακόμα και για τους ηλικιωμένους είπε “οι νέοι, αλλά και όχι τόσο νέοι…”- και να μην δίνουν τροφή στον αρνητισμό και την επιθετικότητα. Οι “αντίπαλοι” δεν είναι εχθροί, δεν μισιούνται, έχουμε απλώς διαφορετικές απόψεις και συζητώντας αποβλέπουμε στον συμβιβασμό για το αμοιβαίο μας όφελος.
Επικεντρώθηκε στη Δημοκρατία, κρατώντας ως βάση του την ιστορική ομιλία της Αθήνας, με τον πολίτη στο επίκεντρο, ως το πλέον βαρύ αξίωμα του πολιτεύματος. Και έκανε έναν ύμνο στη λογική, στην πίστη για τη δυνατότητα του ανθρώπου να προοδεύει. Είπε πως “φτάσαμε στο σημείο να δεχόμαστε από την πραγματικότητα όσα ταιριάζουν με τις απόψεις μας και όχι να διαμορφώνουμε τις απόψεις με βάση αυτήν”. Πως πρέπει να βλέπουμε τα γεγονότα όπως είναι και μετά να βρίσκουμε λύσεις και όχι να αρνούμαστε την αλήθεια με βάση ιδεοληψίες και προκαταλήψεις. Πόση επικαιρότητα έχουν αυτά όλα για τις διεθνείς εξελίξεις αλλά και για τη χώρα μας που δείχνει πεισματική εμμονή σε μια παρα-αφήγηση σχετικά με το τι μας συμβαίνει και καταφεύγει από τη μία στην άλλη πιο εξωφρενική εξήγηση αλλά και πρόταση διαφυγής…
Η περίοδος αυτή τελείωσε, όπως ήταν αναμενόμενο και μάλιστα με ένα ακόμα μάθημα δημοκρατίας. Το θεσμικό σεβασμό τον διδάσκουν διαχρονικά οι Αμερικανοί, που έχτισαν ένα ισχυρό έθνος, βασισμένο ακριβώς σε αυτό τους το στοιχείο. Πάνω από όλα η κοινή ιδέα, το κοινό συμφέρον, οι ισχυροί θεσμοί που υπηρετούν όλους και είναι πάνω απ’ όλα. Παραδίδει σε έναν δυνητικά απολύτως αντίθετό του, όμως ακόμα και ρητορικά φροντίζει η συνέχεια να είναι ομαλή. Η περίοδός του, όσο κι αν εκείνος θα συνεχίσει, παραδίνεται πλέον στο μικροσκόπιο της Ιστορίας και είναι βέβαιο πως θα συνεχίσει, ίσως τώρα περισσότερο, να επηρεάζει τις εξελίξεις. Άλλωστε στη σύγκριση αναδεικνύονται τόσο τα φωτεινά όσο και τα σκοτεινά σημεία κάθε κατάστασης. Στην γκρίζα εποχή που ανατέλλει, με τις τόσες απειλές και αβεβαιότητες, κρατάμε το αισιόδοξο μήνυμα πως παρά τις μερικές οπισθοχωρήσεις, η πρόοδος, από τη στιγμή που έχει λάμψει στο νου και τις καρδιές των ανθρώπων ως εφικτή αλήθεια, είναι σχεδόν νομοτέλεια. Ο χρόνος επίτευξης, πολύς ή λίγος, είναι στο δικό μας χέρι.
* Ο Νίκος Κασκαβέλης είναι δικηγόρος (ΜΔΕ Ευρωπαϊκή Πολιτική, Msc Business)
Ροή Ειδήσεων
19/04/2024 | 14:56
Γιώργος Λιάγκας-Ναταλία Ανδρικοπούλου: Απίθανη εμπλοκή στον αέρα – «Άμα με αφήσεις κάποτε να μιλήσω»
19/04/2024 | 14:12
Στη Λέσβο σήμερα ο πρωθυπουργός – Συναντήθηκε στο λιμάνι της Μυτιλήνης με Τούρκους τουρίστες
19/04/2024 | 14:06
Botox και υαλουρονικό οξύ: Αυτές είναι οι ιατρικές ειδικότητες που επιτρέπεται να τα χορηγούν
19/04/2024 | 13:57
Ελένη Τσολάκη: Η απίστευτη αποκάλυψη για την Ελένη Μενεγάκη – «Μας ζητούσαν τη σακούλα! Το διανοείστε;»
19/04/2024 | 13:47
Καιρός: Σε έκτακτο δελτίο επικίνδυνων φαινομένων αναβαθμίζεται το έκτακτο δελτίο επιδείνωσης – Στη Θεσσαλία ο Κικίλιας
19/04/2024 | 12:52
Νόνη Δούνια: Η πρώτη αντίδραση για διαγραφή Παπανώτα – «Δεν χωράνε πλέον σεξιστικά σχόλια, ήταν αυτονόητο να γίνει»
19/04/2024 | 11:32
«Επίθεση» από Δανάη Μπάρκα σε Δημήτρη Παπανώτα: «Με ένα απλό γκουγκλάρισμα μπορείς να δεις ποιον επιλέγεις»
18/04/2024 | 09:29
Επικό τρολάρισμα Κουτσούμπα με… σφυροδρέπανο στον Κασσελάκη για το τι εμφανίστηκε στη βάπτισή του
18/04/2024 | 09:03
Ανδρουλάκης για «βάπτιση» Κασσελάκη: «Όταν εγώ βαφτίστηκα στο Αρκαλοχώρι βγήκε ο ήλιος του ΠΑΣΟΚ»
18/04/2024 | 08:27
Δημήτρης Παπανώτας: Εκτός Happy Day νωρίτερα ο δημοσιογράφος – Τι είπε η Σταματίνα Τσιμτσιλή
18/04/2024 | 09:52
Γιώργος Τσίπρας για το «θαύμα» στη βάπτιση του Στέφανου Κασσελάκη: «Αυτή η αναφορά ήταν σοκαριστική»
18/04/2024 | 08:50
Ελεονώρα Μελέτη – Θανάσης Πάτρας: Η διαφορετική έναρξη στην εκπομπή και τα συγκινητικά λόγια
18/04/2024 | 14:59
Εκτός του ευρωψηφοδελτίου του ΣΥΡΙΖΑ ο Δημήτρης Παπανώτας μετά το σάλο για τις δηλώσεις του
18/04/2024 | 11:24
Ελένη Μενεγάκη: Ο Δημήτρης Ουγγαρέζος αρνήθηκε να σχολιάσει την αποχώρησή της από το MEGA
18/04/2024 | 10:08