OPINION
Ήδη κατατέθηκε στην Βουλή ο “Κλεισθένης Ι” για τη τοπική αυτοδιοίκηση, όπου κορωνίδα των αλλαγών που φέρνει είναι η απλή αναλογική στους Δήμους και τις Περιφέρειες της χώρας, μια πρωτοβουλία που έχει επικριθεί (και ορθά) ως μια απόπειρα ετσιθελικής γείωσης του ΣΥΡΙΖΑ μ’ έναν χώρο που παρουσιάζει περιορισμένη διείσδυση, όπως είναι η Τοπική Αυτοδιοίκηση.
Μαζί με το νομοσχέδιο, κατατέθηκε ως τροπολογία και το σπάσιμο της Β’ Αθηνών και της Περιφέρειας Αττικής σε τρεις και δύο εκλογικές περιφέρειες αντίστοιχα (βλ. αναλυτικά εδώ). Η εν λόγω πρωτοβουλία της κυβέρνησης δεν έχει μέχρι στιγμής δημιουργήσει τις ίδιες αντιδράσεις με τον Κλεισθένη, μιας και το σπάσιμο ειδικά της Β’ Αθηνών αποτελεί ένα πάγιο αίτημα, που μπορείς να το δεις σε κάθε πρόταση ενός κόμματος που θέλει να λέγεται μεταρρυθμιστικό.
Δικαιολογείται όμως να έχει κάποιος καχυποψία απέναντι σ’ αυτή την πρωτοβουλία ή μήπως είναι από τις ελάχιστες φορές που αυτή η κυβέρνηση όντως προωθεί κάτι που ίσως να μην την ωφελεί άμεσα; Στην πολιτική επιστήμη υπάρχει ο όρος “gerrymandering”, με άλλα λόγια το εκλομαγείρεμα, όπου μια κυβέρνηση διαμορφώνει τις εκλογικές περιφέρειες καταπώς τη βολεύει, προκειμένου να μεγιστοποιήσει τα πολιτικά οφέλη ή να αποτρέψει περαιτέρω πολιτικές απώλειες. Συμβαίνει όμως αυτό εδώ. Αν το σπάσιμο των εκλογικών περιφερειών ερχόταν μόνη της στη Βουλή, ίσως οι επιφυλάξεις να κρίνονταν ως υπερβολικές. Αλλά επειδή έρχεται με την απλή αναλογική σε Δήμους και Περιφέρειες, μάλλον μας ωθεί στο να κρατήσουμε μικρό καλάθι και ίσως να κάνουμε λόγο για θεσμοποίηση της συναλλαγής, όπως θα αποδειχθεί παρακάτω μ’ ένα απλό παράδειγμα.
Προτού όμως εξηγηθεί αυτή η θέση με το παράδειγμα, ας πάμε τον συλλογισμό μας ένα βήμα πίσω. Για ποιο λόγο να γίνει η κατάτμηση των μεγάλων εκλογικών περιφερειών. Εδώ τα επιχειρήματα φαντάζουν ξεκάθαρα και έχουν διατυπωθεί πολλές φορές κατά το παρελθόν.
Αυτά είναι:
Καλύτερη εκπροσώπηση των εκλογέων από τον βουλευτή. Άλλο να αντιπροσωπεύεις 9 δήμους και άλλο 39
Ευκολότερη στελέχωση των ψηφοδελτίων με άτομα που είναι λιγότερο προβεβλημένα και
Λιγότερο μαύρο χρήμα και σε κάθε περίπτωση λιγότερα χρήματα που δημιουργεί συνθήκες ίσων ευκαιριών σε σχέση με το υφιστάμενο πλαίσιο
Εντούτοις πρέπει ο καθείς από εμάς να ξεκαθαρίσει το τι θέλει περισσότερο:
Εγγύτερη αντιπροσώπευση ή νεόφερτα πρόσωπα στην πολιτική;
Πιθανότατα να εξασφαλίζεται το πρώτο και όχι το δεύτερο. Διότι πολύ απλά πιθανότατα θα συμβεί το εξής: Ας υποθέσουμε ότι μεταξύ ΣΥΡΙΖΑ και ΝΔ θα διεξαχθεί ένας ανηλεής πόλεμος για τις έδρες που θα πάρουν στις 5 νέες εκλογικές περιφέρειες. Αυτό πρακτικά που θα οδηγήσει; Απλά σε καταμερισμό των προβεβλημένων βουλευτών σε κάθε νέα εκλογική περιφέρεια. Εκεί δηλαδή που το κάθε μεγάλο κόμμα είχε μια μαγιά περίπου 20 εκλόγιμων βουλευτών στην παλαιά Β’ Αθήνας, απλά θα τους μοιράσουν σε Βόρειο, Νότιο και Δυτικό Τομέα, ακριβώς για να περιορίσουν την πιθανότητα απώλειας της έδρας. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι για καθένα υποψήφιο που θέλει να εκτεθεί π.χ. στον Βόρειο Τομέα, θα συναντήσει τουλάχιστον 3–4 πολύ δυνατά ονόματα, ήδη βουλευτές με μηχανισμούς και προβολή, που δύσκολα θα τους υπερκεράσει για να εκλεγεί εκείνος. Το πρόβλημα εντείνεται ομοίως και στα μικρότερα κόμματα, όπου για να καταφέρουν ακριβώς να εξασφαλίσουν εκπροσώπηση σε κάθε νέα εκλογική περιφέρεια, θα αναγκαστούν να κατεβάσουν τα βαριά χαρτιά τους, σε βάρος βέβαια υποψηφίων που μπορεί εν τοις πράγμασι να έχουν μεγαλύτερη επαφή με τους εκλογείς και τα προβλήματα της περιφέρειάς τους.
Και θα αναρωτηθεί κάποιος εύλογα: “Ε ωραία και τι προτιμάς, να διατηρηθεί το υφιστάμενο καθεστώς;” Σαφώς και όχι, αλλά ενδεχομένως ένα σύστημα μονοεδρικών ανά δύο π.χ. δήμους με πλειοψηφικό και λίστας ανά περιφέρεια με αναλογική να ήταν το βέλτιστο σύστημα ακριβώς για να εξασφαλιστεί η εγγύτερη αντιπροσώπευση. Αν το σύστημα περάσει ως έχει, τότε απλά μιλάμε για ανακατανομή υφιστάμενης πολιτικής ισχύος, που μπορεί να έχει κι ένα εσωκομματικό ενδιαφέρον. Άλλο να είσαι πρώτος σε ψήφους στην Β’ Αθηνών κι άλλο πρώτος σε ψήφους στην περιφέρεια του Νότιου Τομέα.
Αν το σύστημα περάσει ως έχει, πολύ πιθανό να δούμε ελάχιστα νέα πρόσωπα στο Κοινοβούλιο, ειδικά από τη στιγμή που δεν έχει θεσπιστεί ανώτατο όριο κοινοβουλευτικών θητειών. Πιθανό η πρόσβαση στη Βουλή να είναι ευκολότερη για τα στελέχη της αυτοδιοίκησης, ωστόσο αυτό εδώ το σημείο είναι και το πονηρό της όλης πρωτοβουλίας, όπως θα εξηγηθεί στο αμέσως παρακάτω παράδειγμα.
Β3 Τομέας, σύνολο δήμων επτά, εποχή απλής αναλογικής στους Δήμους, ήτοι υπάρχουν συμμαχικά σχήματα ας πούμε μεταξύ ΣΥΡΙΖΑ-Κινήματος Αλλαγής. Ας υποθέσουμε ότι από τους επτά δήμους, οι τρεις ή τέσσερις έχουν “συμμαχικές κυβερνήσεις”, πράγμα που σημαίνει ότι υπάρχει όσμωση στην τοπική κοινωνία μεταξύ των δύο παρατάξεων που βρίσκονται στην αρχή. Άραγε, πόσες πιθανότητες έχει ένας υποψήφιος που επί παραδείγματι διαφωνεί με τη συνεργασία ΣΥΡΙΖΑ-Κινήματος Αλλαγής να εκλεγεί στην β3 εκλογική περιφέρεια; Ποιες είναι οι πιθανότητες εκλογής έναντι ενός άλλου υποψηφίου που είναι περισσότερο φιλικός προς αυτή τη συμμαχία;
Θα αναρωτηθεί κάποιος εξίσου εύλογα “μα καλά οι Δήμαρχοι μια χαρά κομματάρχες του κάθε βουλευτή δεν ήταν μέχρι τώρα;” Σαφώς, αλλά ας φανταστούμε τα ανταλλάγματα που μπορούν να πέσουν στο να κυβερνηθεί ένας δήμος. Μπορεί επί παραδείγματι μια παράταξη εκβιαστής (π.χ. του ΣΥΡΙΖΑ) να εκβιάσει τον Δήμαρχο που προέρχεται από το Κίνημα Αλλαγής να στηρίξει τον δικό του υποψήφιο για τις βουλευτικές εκλογές (ιδίως αν είναι κόμμα με προοπτική εξουσίας) με αντάλλαγμα τη στήριξη στο Δήμο ή την περιφέρεια. Εν προκειμένω δημιουργούνται προϋποθέσεις οριζόντιας συναλλαγής μεταξύ τοπικών παραγόντων, οι οποίοι μπορούν να μοιράζουν τα αξιώματα σε τοπικό επίπεδο, με γνώμονα τη διαιώνιση των δικών τους πελατειακών συμφερόντων σε τρία επίπεδα: Δήμου-Περιφέρειας-Βουλής.
Από τα παραπάνω συνάγεται το εξής αποθαρρυντικό για τον πρωτοεμφανιζόμενο υποψήφιο. Από πάνω θα έχει τους βαρόνους του κόμματος, που δύσκολα θα μπορεί να υπερκεράσει. Από κάτω θα έχει τους βαρόνους της αυτοδιοίκησης, που δύσκολα θα μπορεί να αγνοήσει. Το αποτέλεσμα θα είναι η δημιουργία τοπικών πολυεπίπεδων κλειστών συστημάτων, όπου το ένα θα βοηθά το άλλο οριζόντια και κάθετα, με αποκλειστικό στόχο τη νομή της εξουσίας.
Συμπερασματικά, το σπάσιμο των μεγάλων εκλογικών περιφερειών ίσως δεν είναι καλή ιδέα για τους εξής λόγους;
Α) Κατακερματισμός των προβεβλημένων στελεχών, ειδικά από τη στιγμή που δεν υπάρχει όριο θητειών
Β) Προϋποθέσεις οριζόντιας συναλλαγής μεταξύ κομμάτων και σχημάτων σε τοπικό επίπεδο
Γ) Από τα πάνω και από τα κάτω εξάρτηση των νέων πολιτευτών από τα κλειστά συστήματα εξουσίας
Συνεπώς, η κατάτμηση των μεγάλων εκλογικών περιφερειών (που βέβαια θέλει 200 βουλευτές για να ισχύσει από τις επόμενες εκλογές) θα ήταν μια πολύ μεγάλη μεταρρύθμιση, αν δεν συνδεόταν με την απλή αναλογική στους Δήμους και της Περιφέρειες. Από τη στιγμή που συμβαίνει αυτό, μάλλον είμαστε κοντά στο να χαθεί μια πολύ μεγάλη ευκαιρία για την ανανέωση, την χειραφέτηση και την επιστροφή της πολιτικής, φυσικά με υπογραφή ΣΥΡΙΖΑ..
Ροή Ειδήσεων
25/04/2024 | 12:50
Πατέρας Κωνσταντίνου Φλώρου: «Ένα αγκάλιασμα έγινε» – «Θύμα από θύτης» ο βουλευτής Γραμμένος
25/04/2024 | 12:47
ΣΥΡΙΖΑ: Προκλητικό να κουνάει το δάκτυλο η ΝΔ στον ΣΥΡΙΖΑ για σχέσεις με την Ακροδεξιά
25/04/2024 | 12:36
Κουτσούμπας: Να ενισχύσουν το ΚΚΕ όλοι όσοι παίρνουν κουράγιο και δύναμη από τους αγώνες στη Ελλάδα
25/04/2024 | 12:30
Έρευνα της αντεισαγγελέως εφετών Λάρισας για την εκχωμάτωση και επίστρωση του σημείου του δυστυχήματος στα Τέμπη
25/04/2024 | 12:23
Έλενα Ακρίτα: Όχι κ.Βασίλη Κασσελάκη, δεν είναι «ευπρόσδεκτες» οι ψήφοι του μορφώματος
25/04/2024 | 12:14
Χατζίδου για Μενεγάκη: «Οι εποχές αλλάζουν και αυτό αποτυπώνεται στα νούμερα τηλεθεάσης»
25/04/2024 | 11:59
Ν.Ρωμανός: Για μια ακόμη φορά αποδεικνύεται ότι όσο κι αν αλλάζει η βιτρίνα, ο ΣΥΡΙΖΑ δεν αλλάζει
25/04/2024 | 11:50
Ηλίας Αλεξίου: «Είμαι κακός μπαμπάς, είμαι απόλυτος αρκετές φορές και ψυχαναγκαστικός»
24/04/2024 | 13:45
O Γιώργος Λιάγκας «μαλλιά κουβάρια» με την Άρια Καλύβα: «Δεν θα συνεχίσω το παιχνιδάκι σου, με προσβάλει η στάση σου»
24/04/2024 | 16:45
Ματίνα Παγώνη: Η απάντηση της στις κατηγορίες του Γιάννη Καλλιάνου για την αντιμετώπιση του πατέρα του στο νοσοκομείο
24/04/2024 | 18:00
Γιάννης Καλλιάνος: «Ο Γιαννάκης το καλό παιδί τελείωσε, το μαχαίρι θα φτάσει στο κόκκαλο»
24/04/2024 | 15:02
Φαίη Σκορδά-Μάρτζυ Λαζάρου σε έντονο διάλογο στον αέρα: «Είναι η άποψή μου, είναι ακραίο να το λες αυτό δημόσια»
24/04/2024 | 13:51
Κρατείται με εντολή Τασούλα ο βουλευτής Κωνσταντίνος Φλώρος ο οποίος γρονθοκόπησε άλλο βουλευτή – Οδηγείται στη ΓΑΔΑ
24/04/2024 | 09:30
Στέφανος Κασσελάκης: Συνεχίζει το Q&A στο Instagram: Πώς περνάει το Σαββατόβραδο, τι μουσική ακούει – Η συμβουλή του Τσίπρα
24/04/2024 | 17:35
Κάρμεν Ρουγγέρη: «Δεν μιλάμε με τον Πάνο Μιχαλόπουλο, δεν θα σήκωνε ποτέ το τηλέφωνο»
24/04/2024 | 13:23
Ζωή Κωνσταντοπούλου-Διαμαντής Καραναστάσης: Η πρώτη κοινή δημόσια εμφάνιση μετά τα δημοσιεύματα περί χωρισμού
24/04/2024 | 11:38
Στο «δρόμο» του Γρηγόρη Πετράκου και η Θεοφανία Παπαθωμά: «Κάποιοι προσπαθούν να σε σκοτώσουν με χημικά, δεν είναι αφρικανική σκόνη»
Σχετικά Άρθρα
