OPINION
Πριν μερικά χρόνια ο Φεμινισμός φαινόταν παρωχημένος. Υπήρξαν μάλιστα και πολλές γυναίκες που υποστήριζαν ότι ιδέα του φεμινισμού είναι «ντεμοντέ» και ότι έχει «κουράσει».
Ωστόσο σήμερα οι φεμινιστικές διεκδικήσεις έχουν επανέλθει στο προσκήνιο.
Όμως την ίδια στιγμή, παρατηρούμε την αναβίωση ενός βιολογικού ντετερμινισμού που υποστηρίζεται και από κάποιες γυναίκες, διότι δεν υπάρχουν μόνο άνδρες αλλά και πολλές γυναίκες που δραστηριοποιούνται σε κοινωνικά κινήματα ή που απλώς υπερασπίζονται τους “παραδοσιακούς” ρόλους των δύο φύλων, οι οποίοι θεωρούνται αναπόφευκτη απόρροια των φυσικών διαφορών ανάμεσα στα δύο φύλλα.
Όπως σημειώνει η Ντέμπορα Κάμερον στο βιβλίο της Φεμινισμός, Παρελθόν και παρόν ενός κινήματος που κυκλοφορεί στα ελληνικά από τις Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, όταν έγραφε η Μποβουάρ το Δεύτερο φύλο, η λαϊκή σοφία θεμελιώνονταν πάνω σε αντιλήψεις που σήμερα θα τις αποκαλούσαμε «ουσιοκρατικές». Σύμφωνα με αυτές τις αντιλήψεις, η οικουμενική και αμετάβλητη φύση της «Γυναίκας» καθορίζεται από τις βιολογικές και τις αναπαραγωγικές της λειτουργίες.
Ήδη από το 1970 και μετά, οι φεμινίστριες αμφισβητούν τις μέχρι τότε διαδεδομένες βιολογικές θεωρίες για το φύλo.
Ο Τόμας Λάκερ που με το βιβλίο του Κατασκευάζοντας το φύλο. Σώμα και κοινωνικό φύλο από τους αρχαίους Ελληνες έως τον Φρόιντ, συνέβαλε αποφασιστικά στην ανατροπή της παλιάς και βαθιά ριζωμένης αντίληψης για τη «βιολογία» ως φυσικό, αδιαμφισβήτητο κριτήριο ταξινόμησης και διάκρισης των ανθρώπων, υποστήριξε ότι το γενετήσιο φύλο όπως και η ανθρώπινη ύπαρξη είναι συγκειμενικό και δεν μπορεί να απομονωθεί από το κοινωνικά προσδιορισμένο περιβάλλον των λόγων, μέσα στους οποίους αρθρώνεται.
Η φυσικοποίηση αυτή, η πολιτισμικά αυτονόητη «φυσικότητα του φύλου, αποτελεί ίσως τον κυριότερο λόγο για τον οποίο η έμφυλη διαφορά χρησιμοποιείται ως πρωταρχικός τρόπος νοηματοδότησης άλλων κοινωνικών διαφοροποιήσεων.
Προφανώς το βιολογικό θεμέλιο είναι υπαρκτό, αλλά πάνω σ’ αυτό επικάθεται μια κοινωνική αντίληψη ή ιδεολογία για το φύλο που καθορίζει τους ρόλους των γυναικών και των αντρών, τις συμπεριφορές τους, τις σχέσεις μεταξύ τους, και την προσωπικότητά τους.
Με αυτήν την έννοια Η ταυτότητα είναι διαρκώς μεταβαλλόμενη, καθώς επηρεάζεται από την κοινωνικοπολιτική πραγματικότητα και του πέρασμα του χρόνου. Ως εκ τούτου είναι ασυνεχής και ανακατασκευάζεται.
Ο βιολογικός ντετερμινισμός, αμφισβητήθηκε έντονα από τον Michel Foucault, τη Lisa Adkins, τη Diana Leonard, τη η Judith Butler κ.α
Σύμφωνα με την Μπάτλερ , η αντίληψή μας για το τι μετράει ως ‘βιολογικό φύλο’ διαμορφώνεται πάντα μέσα σε συγκεκριμένα κοινωνικά πλαίσια.
Μπορούμε να συλλάβουμε και να ορίσουμε το τι μετράει ως ‘βιολογικό φύλο’, αλλά αυτό το κάνουμε πάντα έχοντας ήδη την εμπειρία του κοινωνικού φύλου.
Η Μπάτλερ μάλιστα αμφισβητεί την ίδια την ιδέα, όχι απλώς του κοινωνικού, αλλά του βιολογικού φύλου και αναρωτιέται πώς είναι δυνατό να γίνεσαι γυναίκα, αν δεν ήσουν γυναίκα από την αρχή.
Η ιδέα ότι η αρρενωπότητα είναι ενεργητική, ορθολογική, ισχυρή και τολμηρή ενώ η θηλυκότητα είναι υποτακτική, συναισθηματική, αδύναμη και χρήζει προστασίας δεν προκύπτει αυτονόητα από τις βιολογικές διαφορές. Δεν συνιστά αποτέλεσμα αυτών των διαφορών.
Η Κάμερον φέρνοντας ως παράδειγμα το ροζ και μπλε χρώμα, σημειώνει ότι οι ιστορικοί έχουν αποδείξει ότι στις αρχές του 20ου αιώνα το ροζ θεωρούνταν ανδρικό χρώμα, ως μια πιο ήπια εκδοχή του κόκκινου και το θεωρούσαν ιδιαίτερα ταιριαστό για τα μικρά αγόρια ενώ το μπλέ χρώμα υπήρξε παραδοσιακά «θηλυπρεπές», αναφέροντας ότι στην ευρωπαϊκή θρησκευτική εικονογραφία τα ενδύματα της Παναγίας είναι συνήθως γαλανά.
Προφανώς το σύστημα κατηγοριοποίησης επηρεάζει και τα δύο φύλα αλλά αυτό δεν είναι θέμα του παρόντος κειμένου και δεν θα μπορούσε να αναλυθεί στα στενά περιθώρια ενός άρθρου.
Ο Κώστας Γιαννακόπουλος, στο προλογικό σημείωμα του για το βιβλίο του Laqueur, αναφέρεται στα απομνημονεύματα του/της Herculine Barbin, ενός Γάλλου ερμαφρόδιτου του 19ου τα οποία εκδόθηκαν με επιμέλεια του Michel Foucault, ο οποίος/α οδηγείται τελικά στην αυτοκτονία μετά τη βίαιη συμμόρφωσή του/της και που αποτυπώνουν τον πόνο και τη δυστυχία που μπορεί να προκαλέσει ακόμα και σήμερα στους intersexuals, o κοινωνικός εξαναγκασμός ο οποίος στηρίζεται στις «αυτονόητες» αντιλήψεις για τις έμφυλες διαφορές.
ΟΙ «αυτονόητες και αυταπόδεικτες» αλήθειες, μπορεί για μερικούς να είναι βολικές αλλά τελικά δεν είναι καθόλου αυτονόητες , ούτε αυταπόδεικτες.
*Το άρθρο της Βασιλικής Σουλαδάκη δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Αξία»
Ακολουθήστε το TheCaller στο Google News και μάθετε πρώτοι τις ειδήσεις
Δολοφονία Κωστή Πολύζου: Ξανά ένοχοι η μητέρα και ο πατριός- Ο τρόπος που τον σκότωσαν
Ειρήνη Μελισσαροπούλου: Tι κάνει σήμερα το «μοντέλο με την κοκαΐνη»
Ροή Ειδήσεων
19/04/2024 | 09:31
Σταματίνα Τσιμτσιλή για Δημήτρη Παπανώτα: «Βρέθηκε εκτός με συνοπτικές διαδικασίες»
19/04/2024 | 08:46
Ελένη Μενεγάκη: Με τρομάζετε και δεν το θέλω αυτό, είπε μετά την είδηση ότι αποχωρεί από το MEGA
19/04/2024 | 07:54
Το Ισραήλ εξαπέλυσε επίθεση στο Ιράν, σύμφωνα με αμερικανικά τηλεοπτικά δίκτυα – Ιράν: «Καμιά» σοβαρή ζημιά μετά τις εκρήξεις – Οι πυρηνικές εγκαταστάσεις είναι ασφαλείς
18/04/2024 | 23:20
Κατερίνα Καινούργιου-Σταματίνα Τσιμτσιλή: Ποζάρουν αγκαλιασμένες σε βραδινή έξοδο
18/04/2024 | 22:55
Πασαλιμάνι: Η στιγμή που εργάτης βρίσκει νεκρό τον 31χρονο αστυνομικό μετά την κατάρρευση του κτιρίου
18/04/2024 | 22:21
Ξεσπά ο Γιώργος Λάγιος για τον Δημήτρη Παπανώτα: «Ποια είναι η ανακρίβεια στη δήλωση του;»
18/04/2024 | 21:44
«Μέσα σε πέντε λεπτά ξεφορτώθηκαν τη θυγατέρα μου» – Η μήνυση που κατάθεσε ο πατέρας της Κυριακής κατά των αστυνομικών
18/04/2024 | 09:29
Επικό τρολάρισμα Κουτσούμπα με… σφυροδρέπανο στον Κασσελάκη για το τι εμφανίστηκε στη βάπτισή του
18/04/2024 | 09:03
Ανδρουλάκης για «βάπτιση» Κασσελάκη: «Όταν εγώ βαφτίστηκα στο Αρκαλοχώρι βγήκε ο ήλιος του ΠΑΣΟΚ»
18/04/2024 | 08:27
Δημήτρης Παπανώτας: Εκτός Happy Day νωρίτερα ο δημοσιογράφος – Τι είπε η Σταματίνα Τσιμτσιλή
18/04/2024 | 09:52
Γιώργος Τσίπρας για το «θαύμα» στη βάπτιση του Στέφανου Κασσελάκη: «Αυτή η αναφορά ήταν σοκαριστική»
18/04/2024 | 08:50
Ελεονώρα Μελέτη – Θανάσης Πάτρας: Η διαφορετική έναρξη στην εκπομπή και τα συγκινητικά λόγια
18/04/2024 | 14:59
Εκτός του ευρωψηφοδελτίου του ΣΥΡΙΖΑ ο Δημήτρης Παπανώτας μετά το σάλο για τις δηλώσεις του
18/04/2024 | 11:24
Ελένη Μενεγάκη: Ο Δημήτρης Ουγγαρέζος αρνήθηκε να σχολιάσει την αποχώρησή της από το MEGA
18/04/2024 | 10:55
Μαρία Αντουλινάκη: «Κάποιος μπορεί να πει ότι πέρασα κατάθλιψη, ζω με δύο σκυλάκια και δεν έχω κάνει οικογένεια»
Σχετικά Άρθρα
