Σύνοδος Κορυφής: «Ισχυρή προειδοποίηση» στην Τουρκία απευθύνει η Ευρώπη – Τι θα γίνει με τις κυρώσεις

Οι πολύωρες διαπραγματεύσεις και το «γράψε-σβήσε» στο κείμενο των συμπερασμάτων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για την Τουρκία έως τις πρώτες πρωινές ώρες στις Βρυξέλλες οδήγησαν τελικώς σε μια απόφαση που αφήνει κατά τι ικανοποιημένη την Αθήνα. Στο τελικό κείμενο γίνεται αναφορά σε κυρώσεις για τις παράνομες γεωτρήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ – διευρύνοντας ουσιαστικά τη λίστα των προσώπων που εμπλέκονται σ’ αυτές – ενώ επιβεβαιώνονται ρητώς οι ελληνικές θέσεις όσον αφορά στην επανέναρξη και συνέχιση των διερευνητικών επαφών με την Τουρκία πως αποτελεί προϋπόθεση τόσο η απόσυρση του Oruc Reis όσο και η αποχή της Τουρκίας από παράνομες δραστηριότητες στην Ανατολική Μεσόγειο.

Οι αλλαγές στο κείμενο συμπερασμάτων αφήνουν ικανοποιημένη την Αθήνα σε σχέση με το προσχέδιο που είχε διαρρεύσει, αλλά είναι φανερή η διάθεση συγκεκριμένων χωρών ν’ αποφευχθούν οι κυρώσεις κατά της Άγκυρας. Κατά πληροφορίες, εκτός της Γερμανίας, κατά των κυρώσεων τάχθηκαν Ιταλία, Ισπανία, Πολωνία, Μάλτα και Ουγγαρία. Υπέρ των ελληνικών και κυπριακών θέσεων τάχθηκαν από την άλλη πλευρά Γαλλία, Αυστρία, Ολλανδία, Βέλγιο, Λουξεμβούργο, Σλοβενία, Ιρλανδία και Δανία. Ένα παράδειγμα συμβιβασμού π.χ. είναι η αναφορά στην ανάγκη διατήρησης των ανοιχτών διαύλων επικοινωνίας ΕΕ-Τουρκίας, αλλά και η υιοθέτηση της πρότασης Μπορέλ για τη σύγκληση Διεθνούς Διάσκεψης για την Ανατολική Μεσόγειο.

Επίσης, στο κείμενο των συμπερασμάτων γίνεται αναφορά στη προεδρία Μπάιντεν στις ΗΠΑ, με την επισήμανση ότι η Ευρώπη θα κρατήσει στάση αναμονής όσον αφορά στις σχέσεις της με την Τουρκία, έως ότου η νέα διοίκηση του Λευκού Οίκου δώσει το στίγμα της. Παράλληλα, ορίζεται πως έκθεση που θα συντάξουν ο Ύπατος Εκπρόσωπος Εξωτερικών και Άμυνας, Ζοζέπ Μπορέλ και η Κομισιόν για τη συνολική αξιολόγηση των ευρω-τουρκικών σχέσεων – άρα και της Τελωνειακής Ένωσης – θα παραδοθεί το Μάρτιο του 2021. Αυτό σημαίνει πρακτικά πως και η συζήτηση για την ενεργοποίηση των κυρώσεων σε βάρος της Άγκυρας θα γίνει τότε.

Πιο σκληρές αναφορές για την Τουρκία στο κείμενο συμπερασμάτων της Συνόδου υπάρχουν για το Κυπριακό. Αφενός καταδικάζονται οι παράνομες ενέργειές της στα Βαρώσια, αφετέρου τονίζεται η ανάγκη ταχείας επανέναρξης των διαπραγματεύσεων υπό την αιγίδα του ΟΗΕ και στόχο τη συνολική του διευθέτηση. Η αναφορά, τέλος, στο μεταναστευτικό και την ανάγκη συνεργασίας ΕΕ-Τουρκίας φαντάζει απόρροια της παρέμβασης Μητσοτάκη, καθώς ο πρωθυπουργός ανέδειξε την απόπειρα εργαλειοποίησής του εκ μέρους της Τουρκίας ως ένα ακόμη δείγμα της προκλητικής της συμπεριφοράς.

Από το μεσημέρι, εξάλλου, και προσερχόμενος στη Σύνοδο Κορυφής ο πρωθυπουργός είχε ζητήσει να τηρηθούν τα συμφωνηθέντα: να εφαρμοστεί, δηλαδή, η απόφαση της Συνόδου Κορυφής του Οκτωβρίου, η οποία έδωσε προθεσμία στην Τουρκία να συμμορφωθεί έως το Δεκέμβριο και αυτή παρήλθε άπρακτη. Ο κ. Μητσοτάκης έστειλε παράλληλα το μήνυμα στους εταίρους πως «διακυβεύεται η αξιοπιστία της ΕΕ» μέσα από αυτή τη διαδικασία, ενώ, όπως αναφέρει το Politico, επικαλέστηκε κατά τη διάρκεια της Συνόδου την απόφαση των ΗΠΑ να επιβάλλουν κυρώσεις σε βάρος της Τουρκίας για τους S-400, τονίζοντας πως η Ευρώπη, από την πλευρά της, δεν μπορεί να βαλτώνει στα «αν» και «αλλά».