Αθήνα

 

28 oC

αίθριος καιρός

Hottest

Ενημέρωση σε... fast-forward!

iro lexouriti 1
Ηρώ για Eurovision: «Το τραγούδι μου ήρθε δεύτερο για 17 ψήφους, ήταν πολύ χάλια αυτό το πράγμα που στείλαμε»
img 20250423 120911 scaled 1

ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Ομορφοκκλησιά: Φωτογραφικά ντοκουμέντα από την εκκλησία που ανοίγει για το κοινό μία φορά το χρόνο

Απέναντι από το Άλσος Βεΐκου, βρίσκεται ο Άγιος Γεώργιος, η επίσης λεγόμενη Όμορφη Εκκλησία ή Ομορφοκκλησιά. Πρόκειται για μεσαιωνική εκκλησία του 11ου αιώνα ρυθμού εγγεγραμμένου σταυροειδούς με τρούλο. Ανοίγει για το κοινό μόνο μία φορά το χρόνο στην εορτή του Αγίου Γεωργίου, φέτος άνοιξε το διήμερο 22 και 23 Απριλίου. Στο εσωτερικό της έχει τοιχογραφίες και αγιογραφίες από το βίο του Αγίου Γεωργίου, από τη Παλαιά Διαθήκη.

Το παρεκκλήσι κτίστηκε τον 13ο ή 14ο αιώνα, ενώ ο νάρθηκας είναι μεταγενέστερος και κτίστηκε τον 15ο ή 16ο αιώνα.

Γύρω από το ναό βρέθηκαν αρχαία ευρήματα, και πιθανολογείται πως πλησίον του ναού υπάρχει αρχαίο νεκροταφείο.

Επισκεφτήκαμε το ναό, σήμερα 23 Απριλίου 2025 που ήταν ανοιχτός και παρουσιάζουμε φωτορεπορτάζ από το εσωτερικό του και το γύρο χώρο.

Ο Δήμος Γαλατσίου

Όπως αναφέρει ο Δήμος: «Η εκκλησιά είναι χτισμένη με τα υλικά πρωτοχριστιανικού ναού, μέλη αρχαιοελληνικού κτιρίου, που λεηλατημένο κείτεται δίπλα! Γύρω από το ναό εξάλλου έχουν βρεθεί αρχαία λείψανα του 5ου – 4ου αιώνα π.Χ., όπου υπήρχε και το αρχαίο νεκροταφείο του Δήμου Βατής. Ο αρχαίος Δήμος Βατής ανήκε στην Αιγηίδα φυλή περιλαμβάνοντας σχεδόν ολόκληρο το βόρειο τμήμα του Άστεως γύρω από τα αφιλόξενα τότε Τουρκοβούνια.

Σύμφωνα με το Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών / Ινστιτούτο Βυζαντινών Ερευνών (ΙΒΕ/ΕΙΕ) και την Καρακατσάνη-Βασιλάκη (2002) (πηγή: http://www.eie.gr), πρόκειται για έναν δίστυλο σταυροειδή εγγεγραμμένο ναό, με παρεκκλήσιο στη νότια πλευρά. Έτσι, στην ανατολική της όψη προβάλλουν δύο αψίδες, των Ιερών του κυρίως ναού και του παρεκκλησίου. Ο τρούλος του ναού είναι αθηναϊκός και το σύστημα τοιχοδομίας  πλινθοπερίκλειστο.

Ο Ορλάνδος χρονολόγησε το μνημείο στο τρίτο τέταρτο του 12ου αι., ακριβώς όπως και ο Megaw το 1931. Ο καθηγητής Μπούρας το τοποθετεί  στον ίδιο αιώνα, με μια οψιμότερη απόκλιση, που, ίσως δικαιολογεί τα νεοφανή δυτικά στοιχεία επίδρασης που εμφανίζονται τόσο στο παρεκκλήσιο όσο και στον κυρίως ναό. Θεωρεί δε ότι ο κυρίως ναός είναι σύγχρονος με το παρεκκλήσιο.

Ο ναός κοσμείται με τοιχογραφίες, εξαιρετικό δείγμα τέχνης του τελευταίου τετάρτου του 13ου αι. Οι τοιχογραφίες καλύπτουν με αρμονική πολυχρωμία όλες τις εσωτερικές επιφάνειες. Βέβαια, ο χρόνος, ο φανατισμός των αλλόδοξων αλλά και οι βαρβαρότητες των ανθρώπων έχουν καταστρέψει σημαντικό μέρος τους, ιδιαίτερα στα χαμηλά και ευκολότερα προσβάσιμα μέρη. Το ίδιο σημαντικό για τις τοιχογραφίες του είναι και το παρεκκλήσιο.

Μερικές από τις τοιχογραφίες είναι: στο νάρθηκα του ναού, όπου διακρίνονται σκηνές από το μαρτύριο του Αγίου Γεωργίου, στο όνομα του οποίου τιμάται η εκκλησία. Στον κυρίως ναό, άγιοι, ασκητές, οι κορυφαίοι των Αποστόλων Πέτρος και Παύλος, Ιεράρχες, η Παναγία με αρχαγγέλους, ο Παλαιός των Ημερών, ο Ματθαίος από τους Ευαγγελιστές (ο μόνος που διατηρείται άθικτος), Προφήτες, και βέβαια ο Παντοκράτωρ του τρούλου. Ο Παντοκράτωρ της Ομορφοκκλησιάς όμως δεν χαρακτηρίζεται από την κλασικότητα εκείνου στο Δαφνί, αλλά από μια δύναμη που πηγάζει από τα χαρακτηριστικά του προσώπου του.

Ο κομψός ναός του Αγ. Γεωργίου κατέστη ευρύτερα γνωστός όχι μόνο στον χώρο των βυζαντινολόγων αλλά και των ζωγράφων, κυρίως από την παράσταση στον τρούλο του Παντοκράτορα, που διασώζεται σε αρκετά καλή κατάσταση, παρά τις κακουχίες που υπέστη στη διαδρομή των αιώνων.

Ειδικοί και ερευνητές αναφέρουν ότι ο Φώτης Κόντογλου, αντιγράφει, σε αρκετούς Ναούς που αγιογραφεί, τη μορφή του και είναι αυτή η μορφή που προτείνει στο βιβλίο του ΕΚΦΡΑΣΗ, ως κατ’ εξοχήν αποδίδουσα τον Παντοκράτορα. Προφανώς, η αγιογραφία του Παντοκράτορα είναι έργο περίφημου ζωγράφου – αγιογράφου της εποχής, η οποία έχει, κατά παράδοξο τρόπο εκπληκτικές ομοιότητες με ένα έργο του Δομίνικου Θεοτοκόπουλου, γνωστού και ως ΕΙ Greco – προσωνύμιο της διαβίωσης και της καλλιτεχνικής του καριέρας στο Τολέδο της Ισπανίας. Πρόκειται για τον πίνακα “Ο Ιππότης με το ξίφος” καθώς επίσης και άλλα έργα του κρητικού στην καταγωγή ζωγράφου (1541-1614). Επισημαίνονται τα κοινά εικονογραφικά στοιχεία των δύο παραστάσεων και γίνεται διερεύνηση κατά πόσον οι ομοιότητες αυτών έχουν κοινή προέλευση – δηλ. απ’ τον κορμό της Βυζαντινής εικονογραφίας.

Ακόμα, γίνεται προσπάθεια να απαντηθούν ερωτηματικά για μια πιθανή άφιξη του Δομίνικου Θεοτοκόπουλου στην Ομορφοκκλησιά κατά την διάρκεια του ταξιδιού της μετανάστευσης του από την Κρήτη στη Βενετία – και ακολούθως στην Ισπανία – το καλοκαίρι του 1566 ή την άνοιξη του 1567.

Επίσης, σύμφωνα με την Καρακατσάνη-Βασιλάκη (2002), στον κυρίως ναό αναπτύσσονται και άλλες ενδιαφέρουσες συνθέσεις όπως η Μεταμόρφωση, η Έγερση του Λαζάρου, η Βαϊοφόρος κ.ά. Συνθέσεις ωστόσο υπάρχουν και στο παρεκκλήσιο, όπως ο Μυστικός Δείπνος, η Φιλοξενία του Αβραάμ ή ο Αναπεσών, κ.ά.

Και τα τρία μέρη της Ομορφοκκλησιάς (νάρθηκας, ναός και παρεκκλήσιο) έχουν ζωγραφιστεί από ομάδες ζωγράφων που η καθεμιά ερμηνεύει στα μέτρα της ρεύματα της μεγάλης σύγχρονης τέχνης της εποχής τους. Επειδή δεν είναι δυνατό στο κείμενο αυτό να αναλυθούν περαιτέρω οι τοιχογραφίες, παρατίθεται η επισήμανση της Αγάπης Βασιλάκη-Καρακατσάνη στο τέλος  του βιβλίου της σχετικά με την Όμορφη Εκκλησιά και την ανάλυση των τοιχογραφιών της».

Φωτο: Νάσος Μπράτσος

<>

Πηγή: ertnews.gr

Ροή Ειδήσεων

tsiaras1

22/05/2025 | 19:17

Κώστας Τσιάρας: Ζήτησε την παραίτηση του προέδρου του ΟΠΕΚΕΠΕ μετά την έρευνα της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας

22/05/2025 | 19:09

Καμίνια: Βίντεο ντοκουμέντο από το τροχαίο ατύχημα με εγκατάλειψη – Η στιγμή που ο οδηγός του ΙΧ πέφτει πάνω στη μηχανή και εξαφανίζεται

22/05/2025 | 18:55

Νίκη Λυμπεράκη: «Με έχει συγκλονίσει και με έχει αποκαρδιώσει, «τρώω ξύλο 20 χρόνια» μου έγραψε σε μήνυμα»
screenshot 16

22/05/2025 | 18:30

Ο Πούτιν ανακοίνωσε την δημιουργία «ζώνης ασφαλείας» κατά μήκος των συνόρων με την Ουκρανία

22/05/2025 | 18:27

Συγκλονίζει η Νόρα Βαλσάμη για τον Νίκο Γαλανό: «Είχε την ελπίδα ότι θα το ξεπερνούσε, ότι πήγαιναν καλά οι χημειοθεραπείες»

22/05/2025 | 18:22

Είχα αποφασίσει να δείρω τον Τσίπρα μέσα στη Βουλή, είπε ο Λοβέρδος στη δίκη των προστατευόμενων μαρτύρων της Novartis
5cf3bf03b0f24ebd89ffc147ea9d02b2

22/05/2025 | 18:03

Ραφήνα: Κατονόμασε τον δολοφόνο του πριν ξεψυχήσει ο 41χρονος που εντοπίστηκε νεκρός σε αμπελώνα

22/05/2025 | 17:49

Πέθανε ο Ανδρέας Μαρτίνης – Ήταν πρώην πρόεδρος του Ερυθρού Σταυρού και του Ερρίκος Ντυνάν

22/05/2025 | 17:42

Ραφήνα: Ένας 41χρονος εντοπίστηκε νεκρός σε αμπελώνα – Ξεκαθάρισμα λογαριασμών «βλέπει» η αστυνομία
screenshot 15

22/05/2025 | 17:34

Βαρύ το κλίμα στον Alpha: Η on air ανακοίνωση στο Happy Day για τους δύο θανάτους

22/05/2025 | 17:14

Γιώργος Καπουτζίδης για Eurovision: «Δεν μπορώ να καταλάβω πώς επέτρεψα στον εαυτό μου να το δεχτώ αυτό το πράγμα»

22/05/2025 | 16:50

Άννι Νάιτ: Στο νοσοκομείο με έντονη αιμορραγία μοντέλο του OnlyFans – Έκανε σεξ με 583 άντρες σε έξι ώρες
peripoliko6

22/05/2025 | 16:46

Ραφήνα: Πτώμα άντρα εντοπίστηκε σε αμπελώνα – Φέρει τραύμα από πυροβόλο όπλο

22/05/2025 | 16:40

Γιώργος Κόρομι: «Είμαι ζεν μπαμπάς, αλλά υπάρχει κι ένας πανικός γιατί είμαστε νέοι γονείς»

22/05/2025 | 16:34

Πέτρος Φιλιππίδης – «Μου έδειξε τα γεννητικά του όργανα και μου είπε βάλτο στο στόμα σου», κατέθεσε στέλεχος καναλιού
6565559 scaled e1747821581645 1
Νίκος Γαλανός: Συγκίνηση και πλήθος κόσμου στο τελευταίο αντίο του σπουδαίου ηθοποιού
ce91ce9dce94cea1ce95ce91cea3 cea3ce99ce9cce9fcea0ce9fcea5ce9bce9fcea3 dsc06723
Φεστιβάλ Επιδαύρου – Εθνικό Θέατρο: Παγκόσμια πρεμιέρα για την Αντιγόνη του Σοφοκλή, σε σκηνοθεσία του καινοτόμου Ούλριχ Ράσε
499421771 1325702806223392 3347310151694548610 n 1
Αχιλλέας Θεοφίλου: Πέθανε σε ηλικία 79 ετών ο σπουδαίος μουσικός παραγωγός – Αφιέρωμα σήμερα από το Δεύτερο Πρόγραμμα
papouliapassalis 1bykaplanidis e1747770233502
«Εκάβη» του Ευριπίδη με τους Αγγ. Παπούλια και Χ. Πασσαλή | Πρεμιέρα στο Schauspielhaus Zürich το Δεκέμβριο
000 474u962 1 scaled 1
Πόσα Στρουμφάκια χρειάζονται για να σπάσει ένα ρεκόρ Γκίνες; Στη Λαντρνό μέτρησαν 3.762!
ceb5ceb9cebacf8ccebdceb1
Η Αθήνα υποδέχεται τους Metallica στο Ολυμπιακό Στάδιο τον Μάιο του 2026 – Πότε ξεκινά η προπώληση