ΧΡΟΝΟΜΗΧΑΝΗ
Ήταν γνωστός με το όνομα Χελιδωνάκης. Δεν ήταν απόγονος μαύρων εργατών ή χαλικούτηδων που ήρθαν την εποχή της Αιγυπτιοκρατίας στην Κρήτη από την Αίγυπτο.Ο Σαλής γεννήθηκε στα Χανιά από γονείς που ήρθαν ως μετανάστες στη Κρήτη, με καταγωγή από το Σουδάν. Είχε την αγγλική υπηκοότητα. Γι’ αυτό και δεν έφυγε με την ανταλλαγή των πληθυσμών το 1923.
Ψηλός, μαύρος και μουσουλμάνος, ήταν μια αναγνωρίσιμη και μοναδική φιγούρα του λιμανιού. Με ιδιαίτερη ρώμη στο σώμα και στη ψυχή, δούλευε σκληρά ως βαρκάρης. Χωρίς δική του βάρκα. Ξεφόρτωνε εμπορεύματα και επιβάτες από τα καράβια που έδεναν έξω από το ενετικό λιμάνι των Χανίων.
Αυτό που έκανε όμως τους Χανιώτες να μην τον ξεχάσουν, σχεδόν 50 χρόνια μετά τον θάνατο του είναι ότι αυτός ο φτωχός μαύρος ενεργούσε ανώνυμα και διακριτικά, προσφέροντας τρόφιμα και ό,τι άλλο μπορούσε στις φτωχές οικογένειες της πόλης.
«Ο Σαλής ήτανε μαύρος σαν τον έβενο και μουσουλμάνος. Η προσωποποίηση δηλαδή του διαφορετικού μέσα σε μια κουλτούρα όπου «ο αράπης παίρνει τα κακά παιδιά». Ο Σαλής δούλευε σκληρά ως λεμβούχος στο λιμάνι των Χανίων. «Εργατικός, μεγαλόσωμος φιλάνθρωπος», έχουν να πούνε ότι κάποτε, που κέρδισε το λαχείο, όλα τα λεφτά τα έδωσε σε φτωχές οικογένειες.
Αλλά και όποτε λάμβανε τη σύνταξή του, αγόραζε τσάντες με τρόφιμα και τις άφηνε αθόρυβα πίσω από φτωχές εξώπορτες. Φτωχός ο ίδιος, βοηθούσε τους πιο φτωχούς. Λένε πως προίκισε κορίτσια μέσα απ’ τη φτώχεια του, πράγματα που μαθεύτηκαν μετά τον θάνατό του, στον Τοπανά στις 29 Φεβρουαρίου του 1967.
Όταν ο Σαλής γέρασε και δεν μπορούσε πλέον να εργάζεται στη βάρκα, πολλοί Χανιώτες θέλησαν να ανταποδώσουν τα καλά που είχε κάνει στον τόπο τους και τους ανθρώπους του.
Η κινητοποίηση του τυπογράφου, συγγραφέα και ποιητή Γεώργιου Γεωρβασάκη, υπήρξε σημαντική. Ο Σαλής απέκτησε την ελληνική υπηκοότητα και έτσι δικαιούταν σύνταξη από το ΙΚΑ. Τα λίγα χρήματα συνέχιζε να τα μοιράζει σε φτωχές οικογένειες.
Πέθανε τον Φλεβάρη του 1967 στο δωμάτιό του. Τον βρήκαν μετά από μέρες. Σε προχωρημένη σήψη. Αρχικά τον έθαψαν σε ένα χωράφι, χωρίς τιμές, στο «πορτοκαλάδικο» στην παλιά τούρκικη συνοικία στα Μερτζαλίκια, εκεί που ήταν οι τάφοι των μουσουλμάνων της πόλης.
Τότε λίγοι Χανιώτες ζήτησαν άδεια από το Πατριαρχείο για να ταφεί στον Άγιο Λουκά. Πήραν την έγκριση και με δικά τους έξοδα τον ενταφίασαν στο χριστιανικό κοιμητήριο στην οδό Αναπαύσεως.
Οι στίχοι του φίλου του Γιώργου Γεωρβασάκη γράφτηκαν στη μαρμάρινη πλάκα: «Ας ήσουν μαύρος Ας μην ήσουν χριστιανός Ας ήταν μαύρη η μορφή σουΜα απ’ το χιόνι πιο λευκή ήταν η ψυχή σου».
Πηγή: neakriti.gr
Ροή Ειδήσεων
18/04/2024 | 08:11
«Πολικός αεροχείμαρρος» φέρνει καταιγίδες, χιόνια και «βουτιά» της θερμοκρασίας – Σε ποιες περιοχές θα βρέξει
18/04/2024 | 07:59
Το Ισραήλ εξέτασε σχέδια για αντίποινα στο Ιράν αυτή την εβδομάδα, αλλά δεν προχώρησε
18/04/2024 | 07:54
Στις ΗΠΑ ο Κωστής Χατζηδάκης για την Εαρινή Σύνοδο του ΔΝΤ και της Παγκόσμιας Τράπεζας
18/04/2024 | 07:48
Ν.Ανδρουλάκης: Στις 9 Ιουνίου να αναδειχθεί ισχυρή και σοβαρή αξιωματική αντιπολίτευση απέναντι στη ΝΔ
18/04/2024 | 07:40
8 στους 10 Έλληνες θεωρούν ότι η ΕΕ έχει αντίκτυπο στην καθημερινή τους ζωή – 7 στους 10 ότι η χώρα ωφελήθηκε από την ένταξη στην ΕΕ
17/04/2024 | 23:18
Στο Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο συζητήθηκε η περικοπή δώρων Χριστουγέννων, Πάσχα και θερινής άδειας σε συνταξιούχους
17/04/2024 | 22:56
ΠΑΣΟΚ: Πώς μπορούν να συνυπάρχουν στο ίδιο ψηφοδέλτιο η Σοφία Μπεκατώρου και ο Δημήτρης Παπανώτας
17/04/2024 | 22:45
Έγινε πατέρας για δεύτερη φορά ο Γιώργος Πρίντεζης – Η χιουμοριστική ανάρτησή του
17/04/2024 | 14:56
Ο Φώτης Σεργουλόπουλος σε Μιχάλη Ιατρόπουλο για τους γκέι: «Έχεις μετανιώσει για αυτό που είπες;»
17/04/2024 | 08:59
Συγκλονίζει η Εριέττα Κούρκουλου με την εξομολόγησή της για το μωρό που έχασε – «Ήταν κοριτσάκι, είχε σύνδρομο Turner»
17/04/2024 | 14:12
Άστατος καιρός το Πάσχα-Πρόβλεψη Μαρουσάκη: Έρχονται βροχές, ισχυροί άνεμοι και πτώση θερμοκρασίας
17/04/2024 | 09:05
Survivor: Η στιγμή που ο Τζέιμς Καφετζής μαθαίνει για το ναυάγιο του πατέρα του στον Ειρηνικό Ωκεανό
17/04/2024 | 11:34
Tην άρση ασυλίας του Κυριάκου Βελόπουλου προτείνει η Επιτροπή Κοινοβουλευτικής Δεοντολογίας
17/04/2024 | 15:49
Ολοκληρώθηκαν οι μεγάλες πορείες στο πλαίσιο της 24ωρης απεργίας της ΓΣΕΕ – Δείτε εικόνες
17/04/2024 | 16:34
Τσίπρας: Εάν οι διαφορές δεν λύνονται στη βάση του διεθνούς δικαίου, η σταθερότητα υπονομεύεται μέρα με τη μέρα
Σχετικά Άρθρα
