ΧΡΟΝΟΜΗΧΑΝΗ
Στην Καλογρέζα, την περιοχή που βρίσκεται δυτικά της Λεωφόρου Κύμης, έδρασαν κατά τη διάρκεια της κατοχής αντιστασιακοί και μέλη της ΕΠΟΝ, της Ενιαίας Πανελλαδικής Οργάνωσης Νέων που ιδρύθηκε στα χρόνια της κατοχής. Για τον λόγο αυτό έγινε στόχος των Γερμανών και των συνεργατών τους.
Στις 15 Μαρτίου 1944, οι Γερμανοί έστησαν το πρώτο μεγάλο μπλόκο της κατοχής στην Καλογρέζα. Στο πλευρό τους είχαν ντόπιους συνεργάτες, ταγματασφαλίτες και Χωροφύλακες. Σύμφωνα με το αρχείο του Αριστοτέλη Κουτσουμάρη, (φακ. 46, ΕΛΙΑ), μια ημέρα πριν, είχε πραγματοποιηθεί σύσκεψη υπό τον Υπουργό Εσωτερικών Ταβουλάρη με την ηγεσία των Σωμάτων Ασφαλείας στην οποία αποφασίστηκε η διενέργεια ερευνών και συλλήψεων «εν τω Συνοικισμώ Καλογραίζης και των πέριξ αυτού μικροσυνοικισμών την επομένην ημέραν».
Το επόμενο πρωινό οι κάτοικοι ξύπνησαν από τις χειροβομβίδες και τους πυροβολισμούς. Πραγματοποιήθηκε έρευνα σε σπίτια και σε δρόμους και οι άντρες άνω των 14 ετών οδηγήθηκαν σε ένα οικόπεδο της περιοχής. Συνολικά συνελήφθησαν 500 κάτοικοι, εκ των οποίων οι περισσότεροι οδηγήθηκαν στην Ειδική Ασφάλεια και υπέστησαν βασανισμούς.
Συνταγματάρχης των Ταγμάτων Ασφαλείας ήταν ο Γιώργος Πλυτζανόπουλος. «Η Κοκκινιά δεν είναι εδώ, η Γερμανία είναι εδω. Πάρτε το χαμπάρι, θα πεθάνετε όλοι σας», ήταν τα λόγια που έλεγαν οι ταγματασφαλίτες, ενώ μάζευαν τον κόσμο.
22 από τους συλληφθέντες εκτελέστηκαν επιτόπου. Η εκτέλεση τους έγινε ως αντίποινα για την εκτέλεση του ταγματάρχη Χωροφυλακής Δημήτρη Αλεξόπουλου, ο οποίος έπεσε νεκρός από την ΟΠΛΑ (Ομάδα Περιφρούρησης Λαϊκών Αγωνιστών) λίγους μήνες νωρίτερα στην Καλογρέζα.
Η ΟΠΛΑ εκτέλεσε τον Χωροφύλακα Αλεξόπουλο στις 27 Σεπτεμβρίου 1943, επειδή είχε διατάξει πυρ εναντίον άοπλων ανθρακωρύχων που διαμαρτύρονταν για τη σύλληψη των τροχιοδρομικών υπαλλήλων μετά από σαμποτάζ του ΕΛΑΣ στο αμαξοστάσιο της Καλλιθέας.
Ο Αλεξόπουλος ήταν υπεύθυνος για την επίθεση κατά των διαδηλωτών. Ήταν αυτός που διέταξε να πυροβολήσουν εναντίον τους, παρόλο που δεν είχε εντολή από αξιωματούχο της κατοχικής κυβέρνησης ή των Γερμανών κατακτητών, με αποτέλεσμα να σκοτωθούν τρεις ανθρακωρύχοι από την Καλογρέζα.
Η ΟΠΛΑ εκδικήθηκε τον θάνατο τους, εκτελώντας τον Αλεξόπουλο. Λίγους μήνες μετά στήθηκε το μπλόκο της Καλογρέζας και 22 ακόμη νεαροί ανθρακωρύχοι και μέλη της ΕΠΟΝ εκτελέστηκαν από τα τάγματα Ασφαλείας. Ο αδερφός ενός θύματος, του 18χρονου Γιώργου Παπαδημητρίου, είχε περιγράψει τις δραματικές στιγμές:
“Τα χαράματα της 14ης του Μάρτη του 1944 και ενώ τα στρατεύματα κατοχής είχαν ήδη αρχίσει να φεύγουν και η αντίστροφη μέτρηση της συντριβής του χιτλερικού άξονα στην Ευρώπη είχε χρονολογηθεί, αυτοί οι άνθρωποι, ντυμένοι άλλοι τσολιάδες, άλλοι χωροφύλακες, έζωσαν ολόκληρη την περιοχή της Καλογρέζας από τα μαύρα χαράματα.
Παραμόνεύουν σε κάθε σημείο, σε κάθε κάθε δρόμο, σε όλα τα περάσματα. Το σύνθημα για την επιχείρησση δεν θα αργήσει, κάποιοι πηγαίνουν στον σταθμό χωροφυλακής, εκεί είναι στημένο το στρατηγείο του αιματοβαμένου αρχιταγματασφαλίτη Λάμπου, μαζί με τους στενούς συνεργάτες του Παρθενίου, Μόρφη, Πλυτζανόπουλο κ.ά.
Όρμησαν μέσα στα σπίτια κλωτσώντας και βρίζοντας , έβγαλαν όλους τους άντρες έξω και τους μάζεψαν σ΄ ένα λοφίσκο στα σύνορα με το Ηράκλειο. Τους επικίνδυνους – αυτούς που είχαν γραμμένους σε καταλόγους – τους πήγαιναν με τα χέρια σηκωμένα πίσω στα κεφάλι και αυστηρή συνοδεία, μερικούς τους έκλεισαν στο αστυνομικό τμήμα.
[inline_article order=”1″]
Συνεχίζουν τις έρευνες παντού, προσπαθούν να βρούν αντιστασιακό υλικό αναποδογυρίζουν τα πάντα, κουβαλούν με κλωτσιές και σκουντιές ακόμα και ανύποπτους ανθρώπους, στο τμήμα της Χωροφυλλακής για ανάκριση.
Μέσα αλλά και έξω από την αστυνομία δέρνουν αλύπητα αγωνιστές και προσπαθούν να τους λυγίσουν. Γίνεται η πρώτη εκτέλεση, σκοτώνουν στο ρέμα τον Γιώργο Μικρόπουλο.
Αργότερα όσους έφτασαν τους συγκέντρωσαν στην πλατεία μπροστά στην αστυνομία, εκεί έφεραν και όσους ανθρακωρύχους βρήκαν να εργάζονται. Ύστερα έβγαλαν καταστάσεις και φωνάζουν ονόματα, όσους βγαίνουν τους παίρνουν και τους εκτελούν κοντά στο ρέμα”.
Τα 22 θύματα της Καλογρέζας
Ανδριώτης Ευάγγελος
Αργυρόπυλος Δημήτριος
Αρτανιάν Νικόλαος
Βουτσάς Κων/νος
Γεωργίου Κων/νος
Καλοϊδης Ιωάννης
Κανάκης Μιχαήλ
Καμίνης Γεώργιος
Κοντόπουλος Κων/νος
Λάσκαρίδης Γεώργιος
Μαυρίδης Αιμίλιος
Μηνόπουλος Κων/νος
Μικρόπουλος Γεώργιος
Παντολέων Αναστάσιος
Παπαδημητρίου Γεώργιος
Παπούδης Μιχαήλ
Παρασκευάς Γεώργιος
Παρασκευάς Παντελής
Πελεγκρίνο Αντόνιο
Σοφιανόπουλος Γεώργιος
Συρμαλόγλου Ορφέας
Χρυσαυγής Γεώργιος
Στο σημείο της εκτέλεσης ανεγέρθηκε πλάκα της γλύπτριας Αφροδίτης Λιτή, στην οποία αναγράφεται το επίγραμμα του Γιάννη Ρίτσου:
Στην Καλογρέζα σαν περνάς
Ξέγνοιαστε εσύ διαβάτη,
Με ευλάβεια πρέπει να πατάς,
Γιατί σε τούτα τα ληθάρια
Έπεσαν για τη λευτεριά
22 παλικάρια
Άννα Καρατάσιου
*Πληροφορίες: Η Εθνική Αντίσταση στην αδούλωτη Αθήνα, Βασίλης Γ. Μπαρτζιώτας, lefteria-news.blogspot.com, mixanitouxronou.gr, wikipedia, Ελευθεροτυπία
Ροή Ειδήσεων
19/04/2024 | 23:59
Μαθητικό Συνέδριο για τον Ρίτσο στην Πόλη με σημαντική συμμετοχή από εκπροσώπους των γραμμάτων και τεχνών
19/04/2024 | 23:40
Τόνια Σωτηροπούλου: “Μόνο στον σκύλο μου δεν πρότειναν να κατέβει για δημοτικός σύμβουλος”
19/04/2024 | 23:30
Χ. Δούκας: Το έργο της Διπλής Ανάπλασης αποκτά σφυγμό – Η συστηματική προσπάθεια που κάναμε αποδίδει καρπούς
19/04/2024 | 23:20
Βουλή: Ερώτηση του ΠΑΣΟΚ για την κυβερνοασφάλεια και τη διαρροή προσωπικών δεδομένων
19/04/2024 | 23:10
ΔΥΠΑ: Μειώθηκαν κατά 4% οι εγγεγραμμένοι άνεργοι τον Μάρτιο του 2024 σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα
19/04/2024 | 23:01
Μαλέσκου για Περρή: «Μιλάει για μένα με τα χειρότερα λόγια, χωρίς καν να με γνωρίζει»
19/04/2024 | 23:00
Τέλος Επιτηδεύματος: Βαρύς ο λογαριασμός για τις επιχειρήσεις με βραχυχρόνιες μισθώσεις
19/04/2024 | 15:55
Ο Τζολάκης αποκρούει και Τούρκος οπαδός κλωτσάει ό,τι βρίσκει μπροστά του – Δείτε βίντεο
19/04/2024 | 14:56
Γιώργος Λιάγκας-Ναταλία Ανδρικοπούλου: Απίθανη εμπλοκή στον αέρα – «Άμα με αφήσεις κάποτε να μιλήσω»
19/04/2024 | 16:03
Ανδρουλάκης: «Στις 9 Ιουνίου να υπάρχει δύναμη αποδοκιμασίας σε ένα σύστημα εξουσίας»
19/04/2024 | 09:49
Έλλη Στάη: Είμαι 70 χρονών, υπήρξα σκληρή επίτηδες, δεν κάνω διατροφή αλλά γυμνάζομαι
19/04/2024 | 08:46
Ελένη Μενεγάκη: Με τρομάζετε και δεν το θέλω αυτό, είπε μετά την είδηση ότι αποχωρεί από το MEGA
19/04/2024 | 09:43
Αφροδίτη Γραμμέλη σε Γιώργο Λιάγκα: «Μη μας κουνάς το δάχτυλο κάθε πρωί, για όνομα του Θεού δηλαδή – Ξαφνικά βγήκε ο Γιώργος και έκανε πάλι διάγγελμα»
19/04/2024 | 10:18
Δημήτρης Παπανώτας για ΣΚΑΪ: «Κοροϊδεύουν τον κόσμο μπροστά στα μάτια του» – Για ΣΥΡΙΖΑ: «Με έφαγαν, καλή χώνεψη»
Σχετικά Άρθρα
