Αθήνα

 

13 oC

αραιές νεφώσεις

Hottest

Ενημέρωση σε... fast-forward!

lagios solomou
Γιώργος Λάγιος για Μαρία Σολωμού: «Αν αυτά που είπε για τους άντρες τα ακούγαμε για μια γυναίκα, τώρα θα γινόταν διαδήλωση»

ΧΡΟΝΟΜΗΧΑΝΗ

Ιούλιανα 1965: Η ρήξη Παπανδρέου – βασιλιά Κωνσταντίνου, η παραίτηση και η αποστασία που οδήγησε στη χούντα των Συνταγματαρχών

Εκείνη την ημέρα ορκίστηκε κυβέρνηση των αποστατών της Ένωσης Κέντρου, με πρωθυπουργό τον Γεώργιο Αθανασιάδη Νόβα.

Συνετελέσθη σήμερον παραβίασις του πολιτεύματος. Η κυβέρνησις του λαού εξηναγκάσθη εις παραίτησιν. Και εκλήθη να κυβερνήση μία ομάς προδοτών της Ενώσεως Κέντρου. Αλλά δεν συνέβη μόνον παραβίασις του πολιτεύματος. Συνέβη επίσης και διακωμώδησις. Ο τρόπος της καταλήψεως της αρχής από την κυβέρνησιν ανδρεικέλων έχει προσλάβει τον χαρακτήρα φαιδρού πραξικοπήματος. Εις τα ανάκτορα ενήδρευε ο ακατονόμαστος πρόεδρος δια να ορκισθή αμέσως μετά την αναχώρησίν μου… Καταγγέλλω προς τον δημοκρατικόν κόσμον της χώρας την ομάδα των προδοτών και τον καλώ εις πάνδημον ειρηνικήν εκδήλωσιν εναντίον της προδοσίας… Αρχίζει από σήμερον νέος ανένδοτος αγών υπέρ της δημοκρατίας“, δήλώσε ο Γέρος της Δημοκρατίας μετά την παραίτηση του.

Κάτω η μοναρχιά”, “Οι προδότες στο Γουδί”, “Δεν σε θέλει ο λαός, παρ’ τη μάνα σου και μπρος” φώναζαν οι χιλιάδες διαδηλωτές κατά του βασιλιά στις συγκεντρώσεις που πραγματοποιήθηκαν το επόμενο διάστημα.“Την κυβέρνησιν των προδοτών κατήργησεν απόψε η παντοδύναμος οργή του κυρίαρχου λαού… Εις το πολίτευμα της βασιλευομένης δημοκρατίας, τους αρχηγούς των κομμάτων και των κυβερνήσεων δεν ορίζει η εύνοια της Αυλής. Ορίζει μόνον η εύνοια του λαού” δηλώνει ο Παπανδρέου.

 

Το χρονικό της παραίτησης Παπανδρέου

Στις εκλογές του 1964 η Ένωση Κέντρου συγκέντρωσε ποσοστό 52,72% και ο Γεώργιος Παπανδρέου σχημάτισε αυτοδύναμη κυβέρνηση με 171 βουλευτές. Η σφοδρή κόντρα με το παλάτι ξεκίνησε όταν ο Γεώργιος Παπανδρέου αποφάσισε να αναλάβει ο ίδιος το Υπουργείο Άμυνας, στη θέση του Πέτρου Γαρουφαλιά, ο οποίος είχε την εύνοια του στέμματος.

Ο βασιλιάς Κωνσταντίνος αρνήθηκε να υπογράψει το διάταγμα με αποτέλεσμα να έρθει σε ρήξη με τη βασιλική οικογένεια. Από την πλευρά του ο Πέτρος Γαρουφαλιάς αρνήθηκε να εγκαταλείψει τη θέση του ακόμη και μετά τη διαγραφή του από την Ένωση Κέντρου στις 13 Ιουλίου. Μάλιστα, ο Π. Γαρουφαλιάς είχε προλάβει ήδη να μεταθέσει σε νευραλγικές θέσεις στο λεκανοπέδιο Αττικής 15 αξιωματικούς που είχαν σχέση με την ακροδεξιά συνωμοτική στρατιωτική οργάνωση του ΙΔΕΑ.  Ο Βασιλιάς κατηγόρησε τον Παπανδρέου για κομματικοποίηση των ενόπλων δυνάμεων, ενώ ο πρωθυπουργός υποστήριξε ότι η βασιλική οικογένεια επιθυμούσε να ελέγξει το στράτευμα. Παρόλο που του ασκήθηκαν πιέσεις να αποδεχτεί τις θέσεις του Βασιλιά και από τους Αμερικανούς, ο Γεώργιος Παπανδρέου δεν έκανε πίσω.  Ξεκαθάρισε ότι “στην κυβέρνησίν μας δεν ημπορούν να υπάρχουν τοποτηρηταί άλλων δυνάμεων” και αποφάσισε να παραιτηθεί από πρωθυπουργός της χώρας.

Η κυβέρνηση των αποστατών

Σε ελάχιστο χρόνο ο Βασιλιάς Κωνσταντίνος παραβίασε τη λαϊκή κυριαρχία, ορίζοντας τη νέα κυβέρνηση υπό τον Γεώργιο Αθανασθιάδη Νόβα, στην οποία συμμετείχαν μεταξύ άλλων αποστατών της Ένωσης Κέντρου ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης και ο Δημήτρης Παπασπύρου.«Εκείνο το βράδυ βρέθηκα ενώπιον του σκληρότερου διλήμματος της ζωής μου. Αν δεν ορκιζόμουν, θα πηγαίναμε σε εμφύλιο», δήλωσε αρκετά χρόνια αργότερα ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης. Συνολικά 39 βουλευτές της ΕΚ αποστάτησαν και πήραν μέρος στην κυβέρνηση. Ο λαός βγήκε στους δρόμους φωνάζοντας αντιβασιλικά συνθήματα και τότε ένα αιματηρό γεγονός συντάραξε τη χώρα. Η αστυνομία υπό τις διαταγές της κυβέρνησης Νόβα δολοφόνησε τον αριστερό φοιτητή Σωτήρη Πέτρουλα στην οδό της Γ’ Σεπτεμβρίου. “Η κυβέρνηση Νόβα δεν ηρκέσθη να είναι κυβέρνησις προδοσίας. Έγινε και κυβέρνησις αίματοςΠρέπει να εξαφανισθή από προσώπου της γης και να λογοδοτήσει δια τα εγκλήματά της, καταγγέλλει ο Γεώργιος Παπανδρέου. Εκατοντάδες συγκεντρώσεις πραγματοποιήθηκαν σε όλη τη χώρα τις επόμενες ημέρες.

Η κυβέρνηση των αποστατών παρέμεινε στην εξουσία μέχρι τον Δεκέμβριο του 1966.  Η ταραγμένη πολιτική περίοδος που ακολούθησε, οδήγησε τελικά τη χώρα στην πλήρη κατάλυση της δημοκρατίας από τη Χούντα των Συνταγματαρχών.

Δείτε μοναδικά στιγμιότυπα από τις διαδηλώσεις από το Αρχείο της ΕΡΤ: 




Πηγή φωτογραφιών: Αρχείο ΕΡΤ/ Συλλογή Αρ. Σαρρηκώστα 

Επιμέλεια: Άννα Καρατάσιου

Ροή Ειδήσεων

jfk oswald

20/03/2025 | 14:25

Δολοφονία Κένεντι: Η CIA παρακολουθούσε τον Λι Χάρβεϊ Όσβαλντ πριν από τη δολοφονία – Τι αποκαλύπτουν τα νέα έγγραφα

20/03/2025 | 14:20

Σοφία Πολυζωγοπούλου: Η απάντησή της στις κατηγορίες του Απόστολου Λύτρα για τις 300.000 ευρώ και το σπίτι

20/03/2025 | 14:10

Ο Κιρ Στάρμερ παίζει το «χαρτί» των πυρηνικών – Η προειδοποίηση για τον Πούτιν
ekrem imamoglu

20/03/2025 | 14:01

Τουρκία: Σε κίνδυνο η οικονομική ανάκαμψη της χώρας μετά τη σύλληψη του δημάρχου της Κωνσταντινούπολης

20/03/2025 | 14:00

Γιώργος Καλλιακμάνης: «Τον γνώρισα όταν ήμουν στο ταξί και είχε πιτσιλιές στην μπλούζα, μου είπε ότι είναι νεκροτόμος»

20/03/2025 | 13:56

Κέρκυρα: Η Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου διαψεύδει την πώληση του Αχιλλείου – Αμφιβολίες για ενδεχόμενο μακρόχρονης ενοικίασης
000 36zu9zp

20/03/2025 | 13:56

Νετανιάχου σε Λιβανέζους: Απελευθερώστε τη χώρα σας από τη Χεζμπολάχ

20/03/2025 | 13:55

Οργή και θλίψη- Το Κότσανι κηδεύει τους νέους που χάθηκαν στην πυρκαγιά στο νυχτερινό κέντρο

20/03/2025 | 13:50

Γάζα: Πάνω από 470 νεκροί αφότου ξανάρχισαν οι μαζικοί βομβαρδισμοί του Ισραήλ
pispirigkou arthrou

20/03/2025 | 13:40

Ρούλα Πισπιρίγκου: Η πληροφορίες για την έξαλλη συμπεριφορά της μετά την καταδίκη και η διάψευση της δικηγόρου της

20/03/2025 | 13:30

Φορολογικές δηλώσεις: Πάνω από 100.000 έχουν υποβληθεί – Χωρίς προβλήματα η διαδικασία

20/03/2025 | 13:20

Σαντορίνη: Έτοιμη για «επανεκκίνηση» μετά τους σεισμούς – Τι λένε φορείς και επιχειρηματίες
thermaikos

20/03/2025 | 13:10

Θρίλερ στον Θερμαϊκό με γυναίκα που βρέθηκε νεκρή στο νερό

20/03/2025 | 13:00

Χρήστος Χωμενίδης: «Φοβάμαι πολύ τον θάνατο, δεν θέλω να μπει ο χάρος και να με πάρει»

20/03/2025 | 12:50

Πρόεδρος της ΟΛΜΕ: Ο διαγωνισμός της PISA υποβαθμίζει το εκπαιδευτικό μας σύστημα
Δολοφονία Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου: Η μαύρη σελίδα της σύγχρονης ιστορίας
international day of people with disability
3 Δεκεμβρίου: Παγκόσμια Ημέρα Ατόμων με Αναπηρία
maradona 281123
Τέσσερα χρόνια χωρίς τον Ντιέγκο Μαραντόνα!
polytexneio1 1 1 1
Πολυτεχνείο: Το μεγάλο αφιέρωμα του The Caller για την Εξέγερση – Διαβάστε όλα τα ιστορικά κείμενα
mikros serifis
Μικρός Σερίφης: To μακροβιότερο ελληνικό παιδικό περιοδικό
stiles
O «Kαιρός της Kολώνας» – Aναδρομή στη θύελλα του Οκτωβρίου του 1852 που προκάλεσε τεράστιες ζημιές στην Αθήνα