OPINION
Το ρουσφέτι συνιστά, αναντίρρητα, ένα ελληνικό υπόδειγμα διακυβέρνησης. Αυτό συντηρεί την πεποίθηση στους Έλληνες πολίτες ότι το κράτος τους ανήκει.
Μπορεί ο καθένας, ανεξαρτήτως προσόντων και επιδόσεων, να το κατακτήσει και αυτό μεταφράζεται, έμπρακτα, με μια αργομισθία. Το ρουσφέτι έχει αποτελέσει τον κεντρικό μηχανισμό που μπορεί να διατηρήσει ένα πολιτικό κόμμα στην εξουσία.
Το ρουσφέτι είναι μια κοινωνική συνθήκη, ένας όρος συνδιαλλαγής των πολιτών με το κράτος. Μεταλλάσσεται με τον ρυθμό που αλλάζει η ελληνική κοινωνία. Το ρουσφέτι οργίαζε και στις ημέρες ακμής της χώρας αλλά επιβίωσε και υπό το βλέμμα της Τροϊκας. Το ρουσφέτι μεγαλουργεί και επί Θ. Δηλιγιάννη και επί Κ. Μητσοτάκη. Και με cloud και χωρίς cloud.
Aυτό συμβαίνει, διότι οι αγωνιώντες για προσλήψεις πολιτικοί, εφευρίσκουν νέες φόρμες μέσα από τις οποίες μπορεί να παρακαμφθεί η αξιοκρατία και να γίνονται ρουσφέτια. Το ΑΣΕΠ, η Ανεξάρτητη Αρχή για τις προσλήψεις που ήταν, αναμφίβολα, η μεγαλύτερη προσπάθεια αναχαίτισης του ρουσφετιού, παρακάμπτεται, συστηματικά, και πάντως, ελάχιστα μπορεί να κάνει για να βάλει φρένο στην ευρηματικότητα των κυβερνήσεων για νέους τρόπους προσλήψεων.
Οι προσλήψεις στο δημόσιο είναι, εδώ και χρόνια, προσλήψεις εκτάκτων: Προσλήψεις για μερικούς μήνες. Προσλήψεις εκτάκτων γίνονται ακόμη κι εκεί που χρειάζονται μόνιμοι. Η σύμβασή τους με κάποιον τρόπο θα ανανεωθεί και θα βρεθεί ένας τρόπος να μονιμοποιηθούν. Τι κι αν το Σύνταγμα το απαγορεύει ρητά; Όταν ο πρωθυπουργός ο ίδιος διαβεβαιώνει συμβασιούχους ότι θα τους «κρατήσει» ποιός θα σταθεί αντίθετος;.
Προσλήψεις αορίστου χρόνου και προσλήψεις μονίμων γίνονται λίγες. Κι εδώ, όμως, επικρατούν ρουσφετολογικά κριτήρια. Φθάσαμε σε σημείο να γίνονται προσλήψεις γιατρών με βάση τη σειρά προτεραιότητας της αίτησης. Εκείνος, δηλαδή, που είχε το καλύτερο «βύσμα» που έγκαιρα τον πληροφόρησε να καταθέσει την αίτηση να επιλέγεται αντί του άλλου που μπορεί να ήταν καλύτερος αλλά πήγε αργότερα.
Αυτά τα καλυμμένα ρουσφέτια επιχειρείται να αποκαθαρθούν με το επιχείρημα ότι γίνονται «υπό τον έλεγχο του ΑΣΕΠ». Η κυβέρνηση που τα οργανώνει επικαλείται το ΑΣΕΠ, ίσα ίσα για να θολώσει τα νερά. Αυτό δεν μπορεί παρά να κάνει ελάχιστους δειγματοληπτικούς ελέγχους και, σε κάθε περίπτωση, η κυβέρνηση έχει τη δυνατότητα να τροποποιήσει το νόμο.
Ένα άλλο φύλλο συκής των υπουργών που εγκρίνουν αφειδώς προσλήψεις είναι ότι αυτές ανταποκρίνονται- πάντα- σε ανάγκες. Υπάρχει μια αέναη ανάγκη σε προσωπικό. Τη ανάγκη αυτή διαπιστώνει και την διατυπώνει ο Δήμαρχος, ο Περιφερειάρχης κι ο Υπουργός με βάση τα κενά στους οργανισμούς τους. Όχι με βάση τις πραγματικές ανάγκες κάλυψης ενός δημόσιου προβλήματος. Αυτές οι ανάγκες, όμως, δεν καλύπτονται ποτέ. Όσες προσλήψεις κι αν γίνουν θα υπάρχει πάντα η ανάγκη πρόσληψης κι άλλων. Αυτό συμβαίνει γιατί δεν υπάρχει ένας ορθολογικός σχεδιασμός διαχείρισης του ανθρώπινου δυναμικού της δημόσιας διοίκησης σε σχέση με αντικειμενικά προσδιορισμένες ανάγκες.
Τις πραγματικές ανάγκες σε προσλήψεις θα έπρεπε να διαπιστώνει μια ανεξάρτητη αρχή, η οποία θα είχε ως σταθερό αντικείμενο έρευνας τον βέλτιστο τρόπο σύζευξης των αναγκών της αγοράς και της δημόσιας διοίκησης. Θα έπρεπε, επίσης, η ίδια αρχή να δημιουργούσε μια αμφίδρομη σχέση με τα Πανεπιστήμια, ούτως ώστε ορισμένα προγράμματα σπουδών να στοχεύουν στο να καλύψουν την ανάγκη παραγωγής πτυχιούχων με συγκεκριμένες δεξιότητες και γνώσεις.
Σήμερα, ελάχιστη σημασία έχει, εάν ο νοσηλευτής ή ο τελωνειακός υπάλληλος γνωρίζει η έχει τις δεξιότητες που χρειάζεται για την δουλειά που, υποτίθεται, ότι θα έπρεπε να κάνει. Θα τοποθετηθεί εκεί που «υπάρχει ανάγκη» κι αμέσως μετά θ’ αρχίσει ο αγώνας για την μετακίνησή του είτε σε άλλο πόστο είτε σε γραφείο υπουργού. Έτσι, όμως, το κόστος για να λάβει ο πολίτης τη συγκεκριμένη υπηρεσία αυξάνεται κατακόρυφα, αφού κάποιος άλλος, ενδεχομένως και ιδιώτης, θα πρέπει να κάνει τη δουλειά.
Ο πολίτης, ο δημότης πληρώνει για όλους: Και για να αγοράζει τις υπηρεσίες του Δήμου αλλά και για να πληρώνει φόρους προκειμένου να καλυφθεί το ποσόν της μισθοδοσίας των υπαλλήλων των Δήμων από τον κρατικό προϋπολογισμό, όταν τα τοπικά έσοδα δεν φθάνουν.
Υπάρχει μια ομερτά σε σχέση με τις προσλήψεις. Όλοι ξέρουν ότι είναι η ιερή αγελάδα του πολιτικού συστήματος κι όποιος αμφισβητήσει την αναγκαιότητά τους, πάραυτα, απομονώνεται. Εάν οι φορείς που πρόκειται να προσλάβουν προσωπικό στηρίξουν τον ρουσφετοπράκτη υπουργό στην προσπάθειά του, τότε αυτός θα τους ανταμείψει: Θα τους εγκρίνει προσωπικό κάθε χρόνο! Μην εκπλήσσεστε: Η ελληνική δημόσια διοίκηση είναι εξαρτημένη από ολοένα και περισσότερες προσλήψεις. Γι’ αυτό και αποτελεί standard έκφραση των υπουργικών εγκυκλίων η «έκκληση» στους φορείς «ο αριθμός των αιτημάτων προσλήψεων να μην υπερβαίνουν τον αριθμό των αντίστοιχων εγκρίσεων που χορηγήθηκαν κατά το προηγούμενο έτος». Κάποιες προσπάθειες να υπάρξει τριετής προγραμματισμός προσλήψεων εγκαταλείφθηκαν εν τη γενέσει τους.
Οι υπάλληλοι, που θα προσληφθούν από την κεντρική κυβέρνηση και όχι από τους φορείς στους οποίους θα πάνε να δουλέψουν, θα πληρωθούν. Από οπουδήποτε. Ακόμη κι αν δεν υπάρχουν λεφτά, θα βρεθούν. Θεωρητικά ο Δήμος για προσλήψεις «ανταποδοτικού χαρακτήρα» πρέπει να βεβαιώνει ότι έχει τα λεφτά της πληρωμής για έναν χρόνο. Παλαιότερα, έπρεπε να έχει τα λεφτά στην άκρη για δύο χρόνια. Η προηγούμενη κυβέρνηση, όμως, άλλαξε τη ρύθμιση και μείωσε τα δύο χρόνια σ’ ένα, προκειμένου να μπορούν ευκολότερα να προσληφθούν περισσότεροι.
Η ΝΔ συνεχίζοντας επάξια το έργο του ΣΥΡΙΖΑ ανακοινώνει προσλήψεις παντού: Και από τις «πόρτες»- δηλαδή, με βάση το ισχύον ρυθμιστικό πλαίσιο- και από τα παράθυρα- κατά περέκκλιση, δηλαδή, των ισχυουσών διατάξεων. Τριάντα δύο (32) από τα ογδόντα δύο (82) νομοσχέδια της κυβέρνησης Μητσοτάκη περιλαμβάνουν «κατά απρέκκλιση» διατάξεις που αφορούν προσλήψεις και μετακινήσεις προσωπικού.
Το ρουσφέτι είναι διαχρονικό κι είναι δύσκολο να εκριζωθεί. Το Κίνημα Αλλαγής, συνεχίζοντας στον δύσκολο μα ωραίο δρόμο που άνοιξε ο Σάκης Πεπονής, πριν από 25 χρόνια, επισημαίνει, αποκαλύπτει και προτείνει τρόπους για τον έλεγχο του μεγαλύτερου προβλήματος της ελληνικής πολιτείας.
Ένας είναι ο μοναδικός τρόπος κατάλυσης της ρουσφετοπραξίας: Η διεύρυνση και ενδυνάμωση του ΑΣΕΠ, έτσι ώστε να δημιουργηθεί, επιτέλους και στην Ελλάδα μια ανεξάρτητη αρχή διοίκησης του ανθρώπινου δυναμικού.
Ο δρόμος είναι μακρύς αλλά για όσους εμπνεόμαστε από το όραμα της αντι-πελατειακής Ελλάδας είναι ο μοναδικός που έχουμε να βαδίσουμε.
*Ο Παναγιώτης Καρκατσούλης είναι καθηγητής Δημόσιας Διοίκησης και στέλεχος του Κινήματος Αλλαγής.
Ακολουθήστε το TheCaller στο Google News και μάθετε πρώτοι τις ειδήσεις
Ο Μουτσινάς στην πιο αποκαλυπτική του συνέντευξη: «Ζω έτσι όπως θέλω! Δεν κρύβομαι»
Τσίπρας για Παππά: «Δεν έχω µάθει να λειτουργώ σαν χωροφύλακας ή παιδονόµος»
Ροή Ειδήσεων
28/04/2024 | 13:40
Συνεδριάζει αύριο Δευτέρα (29/4) το Υπουργικό Συμβούλιο – Τα θέματα που θα συζητηθούν
28/04/2024 | 13:20
ΗΠΑ: Ο Μπάιντεν περιέπαιξε τον Τραμπ στο ετήσιο δείπνο της Ένωσης Ανταποκριτών – Διαδήλωση έξω από το κτήριο
28/04/2024 | 13:16
Δολοφονία Λυγγερίδη: Απολογούνται οι τελευταίοι 32 κατηγορούμενοι – Ανάμεσά τους τρία φερόμενα ως διευθυντικά στελέχη της εγκληματικής οργάνωσης
28/04/2024 | 13:10
Β. Καπερνάρος – δικηγόρος οικογένειας Γ. Λυγγερίδη: Οργανωμένα, μεθοδευμένα και αποφασισμένα χτύπησαν κατά της αστυνομίας
28/04/2024 | 13:00
ΕΛΙΑΜΕΠ: Ανοιχτή συζήτηση με θέμα «Ευρωπαϊκές Διαδρομές Αειφορίας: Βιώσιμη Ανάπτυξη στη Σύρο»
28/04/2024 | 12:20
Λέκκας: Υψηλός κατολισθικός κίνδυνος στην Θηρασιά και την Καλντέρα – Πρέπει να ληφθούν μέτρα ασφαλείας
27/04/2024 | 08:15
Ηλιάνα Παπαγεωργίου: “Το νυφικό υπάρχει από τον προηγούμενο γάμο, δεν κόστισε, 20 ευρώ έκανε”
27/04/2024 | 08:29
Σάλος στις ΗΠΑ: Η πιθανή αντιπρόεδρος του Τραμπ υπερασπίζεται το ότι πυροβόλησε τον σκύλο της
27/04/2024 | 15:00
Έρευνα: Η βιταμίνη D «κλειδί» για την ανοσία κατά του καρκίνου και την αποτελεσματικότητα της ανοσοθεραπείας
27/04/2024 | 07:45
Πάνος Σταθακόπουλος: “Σκοτώθηκε ο ξάδερφός μου και την ίδια ημέρα υπήρχε ένα φέρετρο πάνω στη σκηνή”
Σχετικά Άρθρα
