Αθήνα

 

15 oC

σποραδικές νεφώσεις

Hottest

Ενημέρωση σε... fast-forward!

 άστρα και τα ζώδια μας φέρνουν εμπόδια 1
Δύο ζώδια θα πρέπει να κρατήσουν το χέρι τους, σήμερα

ΧΡΟΝΟΜΗΧΑΝΗ

«Πάπα», ο σπουδαίος Έλληνας μαθηματικός του Πρίνστον που παρέμεινε άγνωστος στην Ελλάδα

Ο Χρίστος Παπακυριακόπουλος θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους μαθηματικούς του 20ου αιώνα.

Με τις περίπλοκες μαθηματικές τους εξισώσεις απέδειξε το «Λήμμα του Ντεν», το «Θεώρημα του Βρόχου» και το «Θεώρημα της Σφαίρας», θέτοντας τα θεμέλια της γεωμετρικής τοπολογίας, με απλά λόγια την κατανόηση του κόσμου με μαθηματική προσέγγιση.

Όπως γράφει η Μηχανή του Χρόνου, έζησε σαν πραγματικός ερημίτης 25 ολόκληρα χρόνια στο ίδιο δωμάτιο ενός ξενοδοχείου κοντά στο Πανεπιστήμιο του Πρίνστον των ΗΠΑ.

Είχε γεννηθεί το 1914 στο Χαλάνδρι της Αθήνας σε ένα ευκατάστατο περιβάλλον. Ο πατέρας του διατηρούσε κατάστημα εμπορίας υφασμάτων στο κέντρο της Αθήνας, στην Ερμού. Φοίτησε στο Βαρβάκειο και πέρασε από τους πρώτους στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο στη σχολή Πολιτικών Μηχανικών.

Τότε, γνώρισε τον καθηγητή Μαθηματικών Νικόλαο Κρητικό, ο οποίος έγινε ο μέντορας του. Ο Παπακυριακόπουλος είχε τρομερή έφεση στη Γεωμετρία, την Τριγωνομετρία και την Άλγεβρα, ενώ «κρυφός του πόθος» ήταν τα ανώτερα Μαθηματικά. Ειδικότερα, ενδιαφερόταν για την Τοπολογία, τη μαθηματική ανάλυση του χώρου. Ο Κρητικός διέκρινε το μαθηματικό ταλέντο του φοιτητή, και τον παρότρυνε να κάνει μετεγγραφή στο Πανεπιστήμιο Αθηνών στο τμήμα Φυσικομαθηματικών.

Όταν αποφοίτησε έγινε βοηθός του Νικόλαου Κρητικού. Όταν ξέσπασε ο πόλεμος του ΄40 μεταφέρθηκε στο αλβανικό μέτωπο και το 1943 προσχώρησε στο ΕΑΜ. Αν και καταγόταν από οικογένεια μεγαλοαστών ακολούθησε το δρόμο της αριστεράς.Ο μικρότερος αδερφός του πέθανε στη Βόρειο Ιταλία, όταν πολεμούσε τους Γερμανούς με την Ταξιαρχία Ρίμινι. Ο Παπακυριακόπουλος, μετά τα Δεκεμβριανά, ακολούθησε τους αντάρτες στα βουνά στης Καρδίτσας. Παρά τις συμβουλές του πατέρα του, που δεν ήθελε να δει τον γιο να εργάζεται ως «δασκαλάκος», ο Παπακυριακόπουλος δίδασκε Μαθηματικά σε σχολείο στο χωριό Παλαμάς της Καρδίτσας. Ο νονός του, που ήταν Υπουργός Εσωτερικών την ίδια εποχή, τον έψαχνε για να τον κάνει Δήμαρχο Χαλανδρίου. Ο μαθηματικός, όμως, αρνήθηκε και παρέμεινε στην Καρδίτσα μέχρι την υπογραφή της Συμφωνίας της Βάρκιζας.

Το 1945 επέστρεψε στην Αθήνα και μαζί με τον Κρητικό δίδαξαν στο Πολυτεχνείο. Γρήγορα όμως παραιτήθηκαν και ο Παπακυριακόπουλος άρχισε διαβάζει ασταμάτητα και να μελετάει μαθηματικά στο σπίτι του.  Κάποια στιμή έστειλε μία λύση σε ένα δύσκολο  μαθηματικό πρόβλημα στον αμερικανό μαθηματικός Ραλφ Φοξ, ο οποίος εντυπωσιάστηκε από τον νεαρό και τον προσκάλεσε στην Αμερική.

Όταν μαθεύτηκε η πρόσκληση για το Πρίνστον, η Ασφάλεια προειδοποίησε τους Αμερικανούς ακαδημαϊκούς να μην τον δεχτούν, καθώς ήταν «επικίνδυνος κομμουνιστής». Ο Χρίστος Παπακυριακόπουλος έφυγε από την πατρίδα του ως πολιτικός πρόσφυγας, χωρίς ιθαγένεια και δεν ξαναγύρισε, παρά μόνο του 1952 για την κηδεία του πατέρα του.

Ο “ερημίτης του Πρίνστον”

Στην Αμερική, ως μεταπτυχιακός φοιτητής συνέχισε την αγαπημένη του «ρουτίνα». Γνωστός ως «Πάπα», ο μαθηματικός ζούσε σαν σωστός «ερημίτης». Πάντα σεμνός, απομονωμένος, εσωστρεφής και απόλυτα αφοσιωμένος στα Μαθηματικά, είχε ελάχιστους φίλους. Πέρα από τον καθιερωμένο μεσημεριανό του ύπνο, είχε περιορίσει τις κοινωνικές του επαφές στο ελάχιστο. Η επιμονή του, όμως, έφερε και αποτελέσματα. Τη δεκαετία του 1950 κατάφερε να λύσει τρία σπουδαία θεωρήματα που άνοιξαν τον δρόμο για τη Γεωμετρική Τοπολογία και μέχρι σήμερα, η εργασία του «Για τα πέρατα των κομβικών ομάδων», θεωρείται πρωτοποριακή.

Για 25 ολόκληρα χρόνια έμενε στο ίδιο μικρό δωμάτιο ξενοδοχείου, ενώ τις δύο τελευταίες δεκαετίες της ζωής του ασχολήθηκε, σχεδόν εμμονικά, με την απόδειξη της «Εικασίας του Πουανκαρέ» ένα δυσνόητο και απαιτητικό μαθηματικό θεώρημα. Μάλιστα είχε δώσει υπόσχεση στον εαυτό να μην παντρευτεί αν δεν έβρισκε την πολυπόθητη λύση, ούτε βέβαια δέχτηκε να διδάξει στο Πανεπιστήμιο. Σε επιστολή του στον Δ. Κάππο, έγραφε χαρακτηριστικά:

«Δεν συμπαθώ και δεν αναλαμβάνω διδακτικά καθήκοντα. Τα καθήκοντα μου είναι έρευνα και μόνο έρευνα. Δεν παντρεύομαι διότι δεν θέλω να χάσω την ανεξαρτησίαν και την πλήρη ελευθερία την οποίαν έχω τώρα».

Ο Παπακυριακόπουλος δεν απέδειξε την «Εικασία του Πουανκαρέ», αλλά έθεσε σοβαρά θεμέλια για τη λύση του, που ήρθε πολλά χρόνια αργότερα, μόλις το 2002, από τον Ρώσο Γκριγκόρι Πέρελμαν.

Στις 26 Ιουνίου 1976 πέθανε από καρκίνο στο στομάχι.  Το 1964 ήρθε η καθολική αναγνώριση με το βραβείο Βέμπλεν, την ανώτατη τιμητική διάκριση στον χώρο της Γεωμετρίας. Στην Ελλάδα παρέμενε άγνωστος. Μόνο μετά την πτώση της Χούντας πήρε ξανά την ελληνική ιθαγένεια και χρόνια αργότερα η Ακαδημία Αθηνών τον έχρισε μέλος της. Το 1976 το Πανεπιστήμιο του Πρίστον τον τίμησε σε ειδική τελετή δημοσιεύοντας όλες του τις μαθηματικές μελέτες, λίγο πριν ο μεγάλος μαθηματικός ταξιδέψει στην Ελλάδα. Δεν πρόλαβε όμως, καθώς στις 26 Ιουνίου του ίδιου χρόνου, πέθανε από καρκίνο στο στομάχι. Το έργο και η ζωή του μεγάλου μαθηματικού απασχόλησαν τον συγγραφέα και επίσης μαθηματικό, Απόστολο Δοξιάδη, ο οποίος σε άρθρο του ανέφερε για τον άγνωστο Χρίστο Παπακυριακόυπολο: 

” Όταν κάποτε ρώτησα τον πατέρα της θεωρίας των Κατηγοριών Σάμιουελ Άιλενμπεργκ, αν υπάρχει κανένας σύγχρονος έλληνας μαθηματικός στο μέγεθος του Ευκλείδη και του Αρχιμήδη, μου απάντησε χωρίς κανένα δισταγμό: «Φυσικά, ο Πάπα»!…

Πηγή: mixanitouxronou.gr

 

Ροή Ειδήσεων

syriza ke 1 1 2

25/04/2024 | 23:18

ΣΥΡΙΖΑ για συνέντευξη Μητσοτάκη: Επέδειξε τη γνωστή αλαζονεία του 41%

25/04/2024 | 23:10

Aνδρέας Μικρούτσικος για Κωνσταντίνα Σπυροπούλου: Είπα τη γνώμη μου και απειλήθηκα με μήνυση

25/04/2024 | 22:44

Λιμάνι Πειραιά: Διάσωση 71χρονης που έπεσε στη θάλασσα για να πιάσει τη βαλίτσα της
screenshot 18

25/04/2024 | 22:30

Φορολογικές δηλώσεις 2024: Άνοιξε η πλατφόρμα της ΑΑΔΕ – Όλη η διαδικασία

25/04/2024 | 22:16

Τζακ ποτ στο Τζόκερ – Δείτε ποιοι αριθμοί κληρώθηκαν

25/04/2024 | 22:13

Survivor: Ο Σάββας Γκέντσογλου στην πρώτη αντίδραση μετά την οικειοθελή αποχώρηση
kaili5 1

25/04/2024 | 21:49

Εύα Καϊλή: Θα πάω να ζήσω στην Ιταλία – Αιχμές κατά της Μέτσολα και της Ευρωβουλής

25/04/2024 | 21:40

Δέσποινα Καμπούρη: Την πρώτη φορά που βγήκε ο Νίκος Συρίγος στην τηλεόραση είχα καρδιοχτύπι σαν να έβγαινα εγώ

25/04/2024 | 21:22

Ράδιο Αρβύλα-Ο Αντώνης Κανάκης έριξε καταγγελτική αυλαία: «Δυστυχώς η σεζόν είχε δυο πρόσωπα»
screenshot 14

25/04/2024 | 21:08

Στέλιος Κουδουνάρης: Αποκαλύπτει τον λόγο που φοράει πάντα μαύρα ρούχα

25/04/2024 | 20:37

Κυριάκος Μητσοτάκης: Ανατριχιαστικό το επεισόδιο στη Βουλή, δεν γίνεται η Βουλή να μετατρέπεται σε αρένα

25/04/2024 | 20:17

Αλέξης Κούγιας για Εύη Βατίδου: «Έδωσε το 25% σε πέντε δικηγόρους για να πάρουν την περιουσία των παιδιών μας»
pana0372

25/04/2024 | 20:09

Στέφανος Κασσελάκης: Θέλω δύο θητείες ως πρωθυπουργός – Θέλω μέχρι τα 40 μου να αποκτήσω παιδί

25/04/2024 | 19:51

Δημήτρης Μακαλιάς: «Ήταν η πρώτη μου κουβέντα με τον ΑΝΤ1 και αυτό περιμένω να συμβεί»

25/04/2024 | 19:47

Κατερίνα Καινούργιου για Στέφανο Κωνσταντινίδη: «Έφυγε από δω που ήταν καλά και δεν του βγήκε, τον περιμένουμε πίσω από Σεπτέμβρη»
mesovouno 220424
Σαν σήμερα 22 Απριλίου: Η διπλή ναζιστική θηριωδία στο Μεσόβουνο Κοζάνης
rivaldo pele
Ο θρυλικός Ριβάλντο, έγινε 52 ετών!
san fransisco 1804234
Σαν σήμερα 18 Απριλίου: Ο μεγάλος σεισμός του Σαν Φρανσίσκο
dimitris mitropanos 170424
Δημήτρης Μητροπάνος: 12 χρόνια χωρίς μία από τις σπουδαιότερες φωνές του ελληνικού πενταγράμμου
stavros niarxos 160424
Σαν σήμερα το 1996 έφυγε από τη ζωή ο Σταύρος Νιάρχος
titanikos 150424
Τιτανικός: Η ιστορία του διασημότερου ναυαγίου