ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
Εκθέσεις, όπως οι «14 Ιστορίες Αντίστασης» στο Πάρκο Ελευθερίας και τα «Χαράγματα Μνήμης 1941 – 1944» στη Βίλα Ζωγράφου, ιστορικός περίπατος με θέμα «Αντίσταση και δωσιλογισμός στην κατοχική Αθήνα», μουσική παράσταση με τον Δημήτρη Μυστακίδη στο Πεδίον του Άρεως, εκδήλωση λόγου & θεατρικό αναλόγιο στο Εθνικό Θέατρο με κατάθεση μαρτυριών από την Άλκη Ζέη και τον Μάνο Ζαχαρία, ξενάγηση στο εργαστήριο του γλύπτη Γιάννη Παππά, κινηματογραφικές προβολές στο Τριανόν και στο Ιταλικό Μορφωτικό Ινστιτούτο, ξενάγηση στην ιστορία απόκρυψης των αρχαιοτήτων στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, αγώνας δρόμου μνήμης και τιμής από το Χαϊδάρι ως την Καισαριανή, εκπαιδευτικά προγράμματα και πολλές ακόμα δράσεις, συνθέτουν το πρόγραμμα της φετινής διοργάνωσης – ένα δυναμικό και φιλόδοξο πρόγραμμα Δημόσιας Ιστορίας.
Τι κοινό μπορεί να έχει μια οικονομικά ευκατάστατη κυρία από την πλατεία Αμερικής, ένας εργάτης από τον Πειραιά, ένας φοιτητής του Πανεπιστημίου Αθηνών από τους Αμπελόκηπους, ένας Μικρασιάτης πρόσφυγας από την Καισαριανή, ένας μαθητής γυμνασίου από το Παγκράτι, ένας ανάπηρος του αλβανικού μετώπου από του Γκύζη, ένας δικηγόρος από τα Καλάβρυτα, ένας δάσκαλος από την Ήπειρο;
Η έκθεση αρχειακού υλικού με τίτλο «14 ιστορίες Αντίστασης», εστιάζει στα πρόσωπα που αντιστάθηκαν. Στους ανθρώπους οι οποίοι μέσα στη δίνη του πολέμου, μετατράπηκαν από πολίτες σε αγωνιστές, συγκροτώντας ένα εθελοντικό αντιφασιστικό στρατό. Στόχος λοιπόν αυτής της έκθεσης είναι να «δώσει πρόσωπο» σε αυτό που αφηρημένα ονομάζουμε Αντίσταση.
Η έκθεση προσπαθεί να εντοπίσει τα λιγοστά ίχνη που άφησαν αυτοί οι άνθρωποι, καθώς αναφέρεται σε αγωνιστές και αγωνίστριες της Αντίστασης, που δεν είναι γνωστοί. Μια φωτογραφία τους, κάποια αναφορά σε γερμανικό έγγραφο, σε παράνομη εφημερίδα της εποχής, σε διοικητικά έγγραφα των ελληνικών σωμάτων ασφαλείας, το τελευταίο σημείωμα πριν την εκτέλεση, μια προφορική αφήγηση, συγκροτούν το παζλ του προσώπου. Χάρτες, φωτογραφίες κτιρίων και χώρων, όπως ήταν τότε, μας δίνουν την εικόνα της κατοχικής Αθήνας, μιας πόλης πολύ διαφορετικής από τη σημερινή. Χαρακτικά και αφίσες αποτυπώνουν συγκεκριμένες αντιστασιακές ενέργειες και μας μεταδίδουν την αίσθηση της εποχής.
Παράλληλα, μέσα από τις προσωπικές ιστορίες, η έκθεση αφηγείται τις μορφές που έλαβε η αντιστασιακή δράση σε Αθήνα και Πειραιά.
Μέσα από την ιστορία της Λέλας Καραγιάννη, βλέπουμε το μεγάλο δίκτυο, που είχε συγκροτήσει η οργάνωσή της, με στόχο την απόκρυψη και την οργάνωση διαφυγής Βρετανών στρατιωτών στη Μέση Ανατολή, για να μην πέσουν στα χέρια των Γερμανών.
Πόσοι γνωρίζουμε, όταν περνάμε από την οδό Μπουμπουλίνας στα Εξάρχεια, ότι στη συμβολή της με την οδό Τοσίτσα υπήρχε το κτίριο όπου στεγαζόταν το Υπουργείο Εργασίας, η αντεργατική πολιτική του οποίου, το είχε μετατρέψει σε πεδίο σφοδρών συγκρούσεων μεταξύ αντιστασιακών και δυνάμεων κατοχής; Η ιστορία του Δημήτρη Κωνσταντινίδη, του πρώτου νεκρού φοιτητή στις διαδηλώσεις της Αθήνας, εστιάζει την προσοχή μας σε αυτό τον τόπο και σκιαγραφεί παράλληλα το ρόλο των φοιτητών στο αντιστασιακό κίνημα.
Ο αγώνας των κατοίκων της πόλης ενάντια στον κατακτητή και τους συνεργάτες του, δημιουργεί ένα χάρτη αντίστασης σημαδεύοντας τον χώρο της κατοχικής Αθήνας. Ένα από αυτά τα σημάδια βρίσκεται στο κέντρο της πόλης. Στις 22 Ιουλίου 1943, στη συμβολή των οδών Πανεπιστημίου και Ομήρου, Γερμανοί στρατιώτες πυροβόλησαν τους άοπλους διαδηλωτές, σκοτώνοντας τουλάχιστον 13 από αυτούς. Μέσα από την ιστορία του Θωμά Χατζηθωμά, μέλους της ΕΠΟΝ και σπουδαστή της Σχολής Πολιτικών Μηχανικών του Πολυτεχνείου, βλέπουμε όσα διαδραματίστηκαν κατά τη διάρκεια της μεγαλύτερης και πιο αιματηρής διαδήλωσης στην κατοχική Ελλάδα, όπου Αθηναίοι και Αθηναίες σκοτώθηκαν για ένα κίνδυνο που απειλούσε τη Θεσσαλονίκη.
Αν και κάθε μορφή αντίστασης ήταν συνώνυμη με τον κίνδυνο του θανάτου, η δράση των μελών του Εργατικού ΕΑΜ στα επιταγμένα από τους Γερμανούς εργοστάσια, αναπτύχθηκε στο πλέον εχθρικό περιβάλλον. Δρώντας «στο στόμα του λύκου» και μέσα από αλλεπάλληλα σαμποτάζ και απεργίες, οι εργάτες κατάφεραν σημαντικά πλήγματα στην παραγωγική διαδικασία που προοριζόταν για να καλύψει τις ανάγκες του γερμανικού στρατού. Μέσα από την ιστορία του εφαρμοστή Γιώργου Ζαμπούνη, μαθαίνουμε για τη δράση του Εργατικού ΕΑΜ στο μεγαλύτερο εργοστάσιο μεταλλουργίας στο Κερατσίνι, που είχε επιταχθεί από τους Ναζί.
Αυτές είναι μερικές από τις «14 ιστορίες Αντίστασης» που μπορείτε να δείτε από 5 έως 30 Οκτωβρίου στο Κτίριο 6 (πρώην ΕΑΤ-ΕΣΑ) Κέντρο Τεχνών Δήμου Αθηναίων στο Πάρκο Ελευθερίας (στάση Μετρό Μέγαρο Μουσικής) στο πλαίσιο των εκδηλώσεων για την απελευθέρωση της Αθήνας με το γενικό τίτλο «12 Οκτωβρίου 1944. Η Αθήνα Ελεύθερη».
Επιστημονική επιμέλεια/ έρευνα/ κείμενα:
Γιάννης Γκλαβίνας, δρ. Ιστορίας, Αρχειονόμος Γενικά Αρχεία του Κράτους – Κεντρική Υπηρεσία
Μενέλαος Χαραλαμπίδης, δρ. Ιστορίας
Σχεδιασμός έκθεσης:
Άννα Ενεπεκίδου, Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία & Θύμιος Πρεσβύτης, Peak design
Κτίριο 6, πρώην ΕΑΤ-ΕΣΑ, Πάρκο Ελευθερίας. Κέντρο Τεχνών Δήμου Αθηναίων
Ώρες λειτουργίας: Τρίτη – Σάββατο 10:00 – 21:00, Κυριακή 10:00 – 19:00, Δευτέρα κλειστά
Οργανωμένες ξεναγήσεις από τους επιμελητές της έκθεσης:
Σάββατο 5/10, ώρα 19:30, από τον Γιάννη Γκλαβίνα και τον Μενέλαο Χαραλαμπίδη
Κυριακή 13/10 & 20/10, ώρα 11:30 και Κυριακή 27/10, ώρα 13:00, από τον Μενέλαο Χαραλαμπίδη
Τετάρτη 16/10, 23/10 & 30/10, ώρα 17:00, από τον Γιάννη Γκλαβίνα
Η έκθεση συνοδεύεται από εκπαιδευτικό πρόγραμμα με θέμα την Αντίσταση, που απευθύνεται σε σχολεία.
Σχεδιασμός: Ίδρυμα της Βουλής – Τμήμα Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων
Υλοποίηση: Αναστασία Ρετσίνη, Τμήμα Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων
Ώρες λειτουργίας: Δευτέρα έως Παρασκευή, ώρα 10:00
Δήλωση συμμετοχής: 210 3735246 (θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητας)
Ώρες επικοινωνίας: Δευτέρα έως Παρασκευή 09:00 – 16:00
• Στον χώρο της έκθεσης θα προβάλλονται καθημερινά οι ψηφιακές δημιουργίες σχολείων στο πλαίσιο του προγράμματος «Πες μας τη δική σου Ιστορία», που οργανώθηκε σε συνεργασία με την Εκπαιδευτική Ραδιοτηλεόραση του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων:
«Το τραγούδι την περίοδο της Κατοχής», 1ο ΓΕΛ Ασπροπύργου (διάρκεια 11’)
«Λίγα Βήματα πιο πέρα…», 2ο Γυμνάσιο Καισαριανής (διάρκεια 29’)
«Μνήμες Κατοχής από τ’ Αλώνια της Γούβας», 13ο ΓΕΛ Αθηνών (διάρκεια 16’)
Ιστορικός Περίπατος
«Αντίσταση και δωσιλογισμός στην κατοχική Αθήνα»
Για έβδομη συνεχόμενη χρονιά, πέμπτη στο πλαίσιο των εκδηλώσεων «12 Οκτωβρίου 1944. Η Αθήνα Ελεύθερη», ο ιστορικός Μενέλαος Χαραλαμπίδης πραγματοποιεί ιστορικό περίπατο στο κέντρο της Αθήνας, με τίτλο «Αντίσταση και δωσιλογισμός στην κατοχική Αθήνα». Οι εκδηλώσεις αυτές, για τον εορτασμό της απελευθέρωσης της Αθήνας από τους Γερμανούς κατακτητές, συνδιοργανώνονται από το Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία, την Περιφέρεια Αττικής, τον Δήμο Αθηναίων, την ΕΡΤ και τα Γενικά Αρχεία του Κράτους.
Αντλώντας στοιχεία από τη διδακτορική του διατριβή, που εκδόθηκε το 2012 με τίτλο Η εμπειρία της Κατοχής και της Αντίστασης στην Αθήνα, αλλά και από τη 15ετή του έρευνα, ο Μενέλαος Χαραλαμπίδης μας οδηγεί σε σημεία του κέντρου της Αθήνας όπου πραγματοποιήθηκαν σημαντικές αντιστασιακές ενέργειες, αλλά και στα κτίρια όπου είχαν την έδρα τους γερμανικές υπηρεσίες ασφαλείας και ελληνικές φιλοναζιστικές οργανώσεις.
Ημερομηνία: Κυριακή 6 Οκτωβρίου
Ώρα: 10:30
Τόπος συνάντησης: Προπύλαια Πανεπιστημίου Αθηνών (στάση Μετρό Πανεπιστήμιο)
Διαδρομή
Στάση 1
Ασκληπιού και Σόλωνος
25 Μαρτίου 1942, η πρώτη μεγάλη αντιστασιακή διαδήλωση κατά τον παράνομο εορτασμό της εθνικής επετείου
Στάση 2
Σίνα 8
Η έδρα της αντισημιτικής οργάνωσης Εθνική Ένωσις Ελλάς γνωστής και ως Τρία Έψιλον
Στάση 3
Πανεπιστημίου και Ομήρου
22 Ιουλίου 1943, η μεγαλύτερη κατοχική διαδήλωση στην Ελλάδα
Στάση 4
Παπαρηγοπούλου 7
Η έδρα και η δράση των «Ελληνικών Ες-Ες»
Στάση 5
Σανταρόζα 3
Η Υπηρεσία Ασφαλείας των Ες-Ες και οι Έλληνες πράκτορές τους
Στάση 6
Πανεπιστημίου 64
Τα καζίνο της Κατοχής
Στάση 7
Πατησίων και Γλάδστωνος
Η έδρα και η δράση της Εθνικής Σοσιαλιστικής Πατριωτικής Οργάνωσης και η ανατίναξή της από τους αντιστασιακούς της ΠΕΑΝ
Ροή Ειδήσεων
27/04/2024 | 18:10
Μ. Βορίδης: Κάθε φορά που μιλά ο Στ. Κασσελάκης, χρειάζονται μετά 10 διορθωτικές ανακοινώσεις από το ΣΥΡΙΖΑ
27/04/2024 | 18:00
Μια ευρέως χρησιμοποιουμένη γλυκαντική ουσία μπορεί να βλάψει το έντερο, διαπιστώνει νέα μελέτη
27/04/2024 | 17:40
Κόλαφος η Μπέττυ Μαγγίρα για MEGA Καλημέρα: “Γιατί ψάχνουν να βρουν ποιος φταίει και υπάρχει ένας θυμός;”
27/04/2024 | 17:30
Λ. Αυγενάκης: Κανένα συμφέρον δεν θα σταθεί εμπόδιο στους ελέγχους που κάνουμε στην αγορά
27/04/2024 | 17:10
Ξεκίνησε το ταξίδι της η Ολυμπιακή Φλόγα με το ιστιοφόρο Belem – Εντυπωσιακές εικόνες
27/04/2024 | 16:40
“Η Ναταλία Γερμανού δεν μου μιλάει! Ήταν να συνεργαστούμε, δεν προέκυψε και μου κρατάει κακία”
27/04/2024 | 16:30
Τράπεζες: Ειδική αργία διατραπεζικών συναλλαγών στο ελληνικό χρηματοπιστωτικό σύστημα την 1η Μαΐου 2024
27/04/2024 | 16:20
Αυστραλία: Ογκώδεις διαδηλώσεις κατά της έμφυλης βίας σε όλη τη χώρα – «Επιδημία» τη χαρακτήρισε ο Α. Αλμπανέζι
27/04/2024 | 16:13
Χούλιγκαν: Συνεχίζονται οι απολογίες – Προφυλακιστέος ένας 31χρονος εκ των ηγετικών στελεχών – Τρεις αφέθηκαν ελεύθεροι
26/04/2024 | 12:31
Γιώργος Λιάγκας για Παπανώτα: «Θα πω κάτι που θα σας σοκάρει και το λέω για πρώτη φορά»
26/04/2024 | 12:07
Θεσσαλονίκη: Θρήνος για τον 34χρονο που έπεσε από τον Λευκό Πύργο – «Πήγες να βρεις τη μαμά, αδερφέ μου…»
26/04/2024 | 09:04
«Έσπασε» η Ελεονώρα Μελέτη στην έκπληξη του συζύγου της: «Φέρτε κανένα χαρτομάντηλο, δεν είναι ντροπή»
26/04/2024 | 16:05
«Πήρε τα χρήματα για να καλυτερεύσει τη ζωή του άντρα μου και τον πέθανε» – Συγκλονίζει η μητέρα του Γιάννη Καλλιάνου
26/04/2024 | 13:15
«Καινούργιου και Μαλέσκου έχουν τον ίδιο πλαστικό, δίδυμες σιτεμένες Μπάρμπι» διάβασαν και έδωσαν απάντηση
26/04/2024 | 15:17
Άγγελος Λάτσιος: Ξεκίνησε τα μπάνια του στη θάλασσα – Δείτε τις φωτογραφίες που ανέβασε
26/04/2024 | 09:17
Τραγωδία στη Νέα Ιωνία: Αυτοκτονία στον σταθμό του ΗΣΑΠ – Άνδρας πήδηξε στις γραμμές του τρένου και σκοτώθηκε – Tο άψυχο σώμα του άνδρα είναι διαμελισμένο
26/04/2024 | 14:49
Ένωση Αγγειοχειρουργών: Απρεπής, προσβλητική και αήθης η επίθεση των συγγενών του κ. Καλλιάνου
26/04/2024 | 11:09
Νέο ξέσπασμα Καλλιάνου: «Να βγει ο Άδωνις Γεωργιάδης και να πει ότι έχω δίκιο» – Απαντά ο καθηγητής αγγειοχειρουργικής
Σχετικά Άρθρα
